Mijn ouders zijn geboren in ‘het Werk’ en mijn grootouders van beide kanten waren ook apostolisch.
Ik werd geboren in de jaren 50. Ook in mijn jeugd werden we als kind gehersenspoeld, geïndoctrineerd en gemanipuleerd dat het een lieve lust was.
Daarnaast was mijn moeder een dominante vrouw, die precies bepaalde wat ik denken, voelen en doen mocht, dus dat was dubbelop. Dat zag ik toen niet, ik vond het normaal. Het heeft me in mijn jeugd heel onzeker gemaakt en ik had geen idee wie ik zelf eigenlijk was.
Eigen mening, wat is dat?
Ik weet nog goed dat ik op het gymnasium zat en erop werd gehamerd dat we onze eigen mening moesten geven. Ik kan nog steeds de wanhoop voelen van destijds: ik heb helemaal geen eigen mening, hoe doe je dat dan? Ook werd daar gesproken over grenzen aangeven. Dit gaf mij veel verwarring, Waar hebben ze het over? Welke grenzen? Heb ik die dan? Ik ben een wij. Er werd voor mij bepaald en gedacht. Wie is dan ik? Ik had geen idee.
Psychologen hebben we niet nodig
Na het gymnasium wilde ik studeren. Psychologie. Dat mocht niet van de herder. “de beste psycholoog is onze Apostel” zei hij. En psychologie stond op de Apgenlijst van ‘niet wenselijke studies’. Bovendien gingen meisjes toch trouwen, ook zo’n dooddoener in die tijd.
Een kind in een grotemensenlichaam
Vervolgens brak de tijd van mijn confirmatie aan. Die beruchte, waarbij de apostel wegliep. Daar hoef ik verder niet over uit te weiden, daar is al genoeg over geschreven. Zelf vond ik het gedrag van de apostel die middag zo tenenkrommend en onvolwassen, dat ik heel erg ben gaan twijfelen…. moest dit mijn Leidsman worden in mijn leven? Wat een vertoning! Een kind met een driftbui in een grote mensenlichaam. Wat een gebrul en gebulder, Hitler was er niets bij. Ik had willen/moeten opstaan en weggaan, maar niemand deed dat. Ik durfde niet en dacht dat ik de enige was. Tot mijn stomme verbazing liepen andere confirmanten de apostel huilend achterna. Daar is dan weer die twijfel: zie ik het soms verkeerd?
Cultuurschok
Een paar jaar later trouwde ik met een katholieke jongen. Hij wilde apostolisch worden en werd met veel liefde binnengehaald. Immers dat hij voor het Apgen koos i.p.v. zijn eigen geloof was het ultieme bewijs van de superioriteit van het Apgen. Na een paar jaar verhuisden we naar een andere gemeente.
Dat was een enorme cultuurshock voor mij. De herder regeerde daar als een ware dictator. Wat een controle en bemoeizucht. Wat een dwang en een keurslijf. Wat een verschil met de gemoedelijke gemeente waar we eerder kwamen.
Onkundige adviezen
Mijn man echter gedijde goed bij alle strenge regels, maar op mij had het een averechtse uitwerking. We groeiden uit elkaar. Er volgden vele huisbezoeken om onze relatie te lijmen, dat lukte niet. Geen wonder natuurlijk, de broeders die ons adviseerden waren beslist geen relatiedeskundigen. De adviezen die we kregen waren blaartrekkend.
Ik werd al snel ingezet bij de jeugdverzorging, waar ik het lang niet altijd mee eens was. In de verslagen die geschreven moesten worden, noemde ik wel eens wat kanten voor verbetering vatbaar. Dat was niet de bedoeling. In de verslagen schreef je hoe ‘fijn’ het was geweest!
Enfin, bij de herder kreeg ik al gauw heel veel puntjes in de min. Ik raakte mezelf steeds meer kwijt.
U moet niet denken!
Inmiddels leek ons huwelijk niet meer te redden en we werden naar de oudste gestuurd. Die wist wat het probleem was: “Zuster, u denkt na!”, wees hij met zijn vinger naar mij, “U moet niet denken, u moet luisteren en doen wat er gezegd wordt” zo zwaaide hij met zijn vinger. Ik sputterde nog wat tegen, dat dit in de tweede wereldoorlog toch wel heel erg fout was gegaan (Befehl ist Befehl), maar dat was niet de juiste reactie. Nog meer punten in de min.
Zondebok gevonden
Enfin, ik wilde scheiden, maar in het Apgen van die tijd werd niet gescheiden. Het was immers het werk van liefde en van de goede verhoudingen. De apostel zei “als man en vrouw elke ochtend en avond op de knieën gaan om zich hulpzoekend te melden bij hun Leidsman, dan was permanente ontwrichting onmogelijk”. Dus het logische gevolg was dat als er toch sprake was van permanente ontwrichting, dan lag dat uiteraard niet aan het Apgen en de fijne verhoudingen, o nee. De zondebok was snel gevonden en die moest snel ‘Het Werk’ uitgewerkt worden, zodat voor iedereen zonneklaar was wie het zwarte schaap was.
Apostolische advocaat
Een apostolische advocaat, die de scheiding op een ‘fijne’manier kon regelen (zo zei de herder) stelde voor dat mijn man alles (huis, auto, inboedel, spaargeld) kreeg, zodat ik, aangezien ik ‘de schuldige’ was, met een schone lei kon beginnen. Of ik even wilde tekenen.
Dat deed ik niet en ik werd voor de keuze gesteld: “u luistert en u tekent. Doet u dit niet dan luistert u niet, dan bent u slechts bankvulling en hoeft u niet meer terug te komen”. Inmiddels was ik zelf ook wel zo ver dat ik uit het Godswerk wilde stappen, want deze werken van ‘God’ bevielen me niet, dus ik tekende niet. Ik nam een externe advocaat die zorgde voor een eerlijke verdeling.
Verraden
Maar de shock over wat er allemaal was gebeurd was zeer groot. Ik voelde me zo verraden, hoe kon dit bestaan in het apostolisch genootschap, waar altijd liefde en medemenselijkheid gepredikt werd? Ook alle leugens die moedwillig werden rondgestrooid om het zwarte schaap nog zwarter te doen lijken, hebben mij hogelijk verbaasd en diep geraakt. Hoezo ‘in liefde werken aan een menswaardige wereld’?
Een onmenselijke keuze
Dit speelde begin jaren 80. Als je in die tijd uitstapte, bestond je niet meer voor apostolischen. Je werd met de nek aangekeken.
Toch kwam ook mijn ex-echtgenoot er niet zonder kleerscheuren vanaf. De herder en apostel hadden hem in al hun wijsheid in een onmogelijke spagaat gemanoeuvreerd…….. : aan hem werd de Liefdesraad gegeven om alle contact met ons dochtertje van 2 te verbreken, omdat hij haar niet kon opvoeden in de gezindheid van onze apostel.
Aangezien hij was gebombardeerd tot degene die zo ontzettend goed luisterde, stond hij voor een onmogelijke keuze: Als hij het contact met zijn dochtertje wilde behouden, luisterde hij niet. En als hij wel luisterde, zag hij zijn kind nooit meer. Hoe triest. Hoe wreed. Hij koos voor het laatste.
Het leven is goed in de goot
De eerste jaren buiten het Apgen waren heel zwaar, alsof ik opnieuw moest leren leven. Ik twijfelde aan alles, zag ik het wel goed, deed ik het wel goed. Gelukkig steunden mijn vader (een hele wijze, lieve, zachtaardige man) en mijn oma mij door dik en dun.
Zelf ben ik alsnog psychologie gaan studeren. Dat heeft me enorm geholpen bij het verwerken van alles en van lieverlee werd me pas duidelijk hoe gehersenspoeld we in feite waren. Gevaarlijk.
Maar ik ben heel blij dat ik er destijds (nu bijna 40 jaar geleden) ben uitgestapt/gezet. Het leven is goed in de goot. Ik ben weer getrouwd en we hebben vier fantastische dochters, die godzijdank niet in het Apgen zijn opgevoed.
Zij staan heel evenwichtig en sterk in hun schoenen en we hebben een hele hechte band. Ze zijn zoveel wijzer dan ik op die leeftijd, omdat ze hebben geleerd voor zichzelf na te denken in plaats van een ‘wij’ te zijn en klakkeloos een leider te volgen.
Als ik lees hoeveel impact het Apostolisch Genootschap had op het privé leven van mensen, met zelfs opgedrongen apostolische advocaten als een echtscheiding na veel gemanipuleer door ’t zelfde genootschap niet meer was te voorkomen, dan staat mijn verstand echt stil bij mensen die nu nog met droge ogen blijven volhouden dat het geen sekte was…
Zo ingrijpen in de persoonlijke levenssfeer van mensen door zogenaamde ‘geestelijk verzorgers’ is toch stuitend.
Je leest ’t telkens weer in alle verhalen hier, ik heb het zelf meegemaakt en om mij heen zien gebeuren. Vaders of moeders die kiezen moesten tussen ’t eerbiedigen van de wens van de apostel of hun eigen kinderen nog zien, hoe ziek is dat?
Ik weet nog hoe men binnen ’t genootschap in mijn jeugd neerkeek op bijvoorbeeld de Jehova’s getuigen, maar ik denk dat qua impact op je normale dagelijkse leven het er nauwelijks voor onderdeed.
Ik lees mee en ben verbijsterd over al jullie verhalen, alhoewel ik al veel heb gehoord van Renske. Wat zijn jullie sterk, dat jullie hieruit gekomen zijn en je eigen weg vinden. Daar heb ik veel bewondering voor.
Ook fantastisch dat Renske’s boek hier zoveel voor betekent.
En weer die bemoeienissen met huwelijks- en gezinszaken door ondeskundigen met zieke ideeën. Alles was geoorloofd als het mooie Apostolische plaatje maar niet verstoord werd. En ja in de ‘goot’ leven is zo slecht nog niet.
Goed, dat je het openbaar hebt gezet. Het waren schandelijke praktijken. Hoogste tijd, dat dit aan het licht komt. Gelukkig gaat het nu goed met je.
Hoe hyper agressief kan “leiding” eigen leden chanteren en repressief handelen + vrouwen vals bedwingen in horigheid + ze als inquisitie verbranden in regels !
Die bemoeizucht met alles. Wat een afknapper!
Weer die herkenning….niet weten hoe je je eigen mening moet vormen. Niet mogen studeren. En al helemaal geen psychologie. En stuitend, treurig geklungel bij de grensoverschrijdende bemoeienissen met mensenlevens. Bedankt voor jouw verhaal, onze verhalen moeten verteld worden!!
Weer een verhaal dat een huwelijk – ook als het gruwelijk is geworden – niet mag worden verbroken. Het is erg voor de vader dat hij zijn kind niet meer kon zien. Maar dat was toch nog steeds zijn eigen keuze. Maar het was een misdaad tegen je dochtertje, dat op deze wijze haar vader werd ontnomen. Het was geen incident maar standaard en vergelijkbaar bij mijn scheidingsverhaal (zie verhaal 2). Mijn exgenote werd gezegd haar zonen – die in de scheiding niet voor haar hadden gekozen – niet haar nieuwe adres te geven.
Hierbij moet ik wel bekennen dat toen mijn oudste zoon in wanhoop de voorganger belde – tegen de wens van de apostel in – hem wel het adres van zijn moeder gaf. Hij is daarover door de apostel berispt, heeft hij me bekend.
Er waren wel meer mensen die een poging ondernamen tegen de apostel in te gaan als het niet in overeenstemming was hun eigen gevoel. Maar altijd tevergeefs. Ik denk met groot respect aan hen.