Zoals in ons artikel over de nasleep van het feestje van het Apostolisch Genootschap te lezen valt, viel het blijmoedige bericht daarover in het Witte Weekblad van 14 oktober volkomen verkeerd.
Die bijeenkomst was namelijk precies op de dag dat de verklaring van het Apostolisch Genootschap zelf over het minder fraaie verleden openbaar werd gemaakt, en in het dagblad werd daar met geen woord over gerept.
Ex-lid Ingeborg klom in de pen, en dat bleef niet zonder gevolgen.
Op 28 oktober verscheen er een tweede artikel in het Witte Weekblad, waarin landelijk woordvoerder van het Apostolisch Genootschap Emiel Pijl met uiterst verzachtende woorden sprak over de periode die door velen als sterk indoctrinerend is ervaren, zoals te lezen valt in dit verslag.
De toon die de officiële landelijk woordvoerder aansloeg en de woorden die hij gebruikte stonden volgens ex-leden namelijk lijnrecht tegenover de verklaring die even daarvoor door het Apostolisch Genootschap zelf was uitgebracht. Hoe was dat in vredesnaam mogelijk?
Het artikel wekte kennelijk zo veel wrevel dat heel veel (ex-)leden het Nieuw-Vennepse dagblad hebben aangeschreven.
En op 4 november kwam de krant tot ieders verrassing met een derde artikel:
Een publieke reactie op het optreden van de heer Pijl van hemzelf, of van het bestuur van het Apostolisch Genootschap, is tot op heden uitgebleven, waardoor leden en ex-leden in verbijstering achterblijven.
Als het genootschap werkelijk meeleeft met de getroffenen en men achter de eigen verklaring staat, zou je toch op z’n minst mogen verwachten dat men zo snel mogelijk afstand had genomen van de uitingen van hun landelijk woordvoerder.
Maar tot op heden is het stil. Doodstil.
Het is werkelijk onbegrijpelijk dat het apostolisch genootschap niet openlijk rectificeert. De verklaring van Pijl staat echt haaks op de verklaring van het bestuur. Hij gaat zijn boekje echt ver te buiten. Notabele als woordvoerder namens het apostolisch genootschap. Daar moet een actie op vanuit het bestuur anders wordt het wel heel lastig om te blijven geloven dat de bestuursverklaring oprecht bedoeld is.
Mij verwondert het niet dat het Apostolisch Genootschap niet reageert. Wij zijn te lastig en we krijgen toch een meldpunt, ze moeten niet zeuren. Zo denkt men. Ik ga die groep mensen hoe langer hoe meer wantrouwen. Oftewel, ik vertrouw hen voor geen meter meer. Hoe anders is dat ooit geweest. Nu onverstelbaar voor me.
U gaat die groep mensen, die overigens gemeende excuses aanbieden, hoe langer hoe meer wantrouwen? Dit was de verklaring die werd gegeven:
Het Apostolisch Genootschap, een religieus-humanistische groepering, biedt zijn excuses aan aan alle leden en oud-leden die emotionele schade hebben geleden door de strenge en hiërarchische cultuur binnen het genootschap. Ook is er een onafhankelijk meldpunt geopend waar mensen hun verhaal kwijt kunnen.
Leden ervoeren in het verleden grote groepsdruk. Wie van de groep afweek, werd uitgesloten of publiekelijk terechtgewezen. Leden in nood kregen van de geestelijk verzorgers niet genoeg hulp of verkeerde, onprofessionele hulp. Misstanden, bijvoorbeeld in het gezin, werden toegedekt. Vooral jongeren die lid waren in de jaren 60 tot eind jaren 90 hebben daar erg onder geleden, erkent het Apostolisch Genootschap nu.
Het Apostolisch Genootschap is in 1951 opgericht door de eerste Nederlandse apostel, Lambertus Slok. In de hoogtijdagen had het 30.000 leden, tegenwoordig nog 14.000 leden en sympathisanten. Het genootschap noemt zich een “open, levensbeschouwelijke, vrijzinnige organisatie”.
De schepping wordt gezien als een mysterie en de Bijbel wordt in deze religie gezien als een waardevolle verzameling verhalen en metaforen, maar niet als het woord van god. Daarom werd het Genootschap in 2012 bestempeld als ‘vrijzinnig.’
Leden konden niet zichzelf zijn
Aanleiding voor de publieke boetedoening is het boek Apostelkind dat onlangs is verschenen. Schrijver Renske Doorenspleet doet daarin kritisch verslag van haar jeugd binnen het Apostolisch Genootschap. Dat riep veel reacties op van mensen die zich in haar relaas herkenden.
Uit de tientallen gesprekken die het genootschap daarop organiseerde, kwamen veel pijnpunten naar voren: mensen ervoeren de groepering als dogmatisch, indoctrinerend, gesloten en dictatoriaal, met persoonsverheerlijking van de, bestuursvoorzitter, de ‘apostel’. Ze zeiden dat ze niet zichzelf konden zijn en hekelden de zwijgcultuur en de controle die werd uitgeoefend op onder meer werk, partnerkeus en woonplaats. Van seksueel geweld is uit de gesprekken tot dusver niets gebleken.
‘Had niet mogen gebeuren’
De huidige bestuursvoorzitter Bert Wiegman zegt nu: “Ik vind het heel erg dat wij de signalen van de negatieve effecten van de apostolische opvoeding onvoldoende en niet tijdig hebben opgemerkt. Of dat we de moed niet hadden elkaar erop aan te spreken, waardoor er in menig situatie niet juist is gereageerd. Dit had niet mogen gebeuren. Het past niet bij de menswaardigheid waarvoor we ons inzetten en waarop we aanspreekbaar willen zijn. Daarom bieden we onze oprechte excuses aan, aan iedereen die miskenning, beknelling en emotionele pijn ervaren heeft.”
Via het meldpunt kunnen leden en oud-leden (verder) praten over hun ervaringen. Ook kunnen ze een beroep doen op professionele ondersteuning of andere vormen van hulp.
Tot zover de verklaring:
Wat had u dan meer verwacht? Het is sinds Riemers aantreden aanzienlijk veranderd en gemoderniseerd. Je moet het verleden niet vergelijken met het heden in negatieve zin.
De monden van het bestuur zijn lekker gewassen met zeep en dan verzégeld …
De leiding geeft bij pijn ook geen krimp.
“Millitair !”
De commotie rondom de reactie van de heer Pijl, is ons als apostelkinderen niet in de koude kleren gaan zitten. Hoe kon het bestaan, dat de officiële verklaring toch zó werd weersproken door de eigen landelijk woordvoerder? Pijnlijk, om te merken dat na vele gesprekken, mails, overleg en moeiten tussen het Apgen en de ex-leden, in de laatdunkende reactie van een officieel werknemer, de openbare excuses zo compleet van tafel werden geveegd in één alinea? Dat vroeg om toelichting.
Dus zo antwoordde de heer Pijl op mijn mail, dat hij in een emotionele bui -wegens persoonlijke betrokkenheid met zowel de krant als zijn partner, de man om wie het feestje ging- had gesproken. Via de krant had hij laten weten dat de trauma’s van het ex-lid onmogelijk waren. Maar, zo stelt hij: in werkelijkheid staat hij voor 100% achter de bestuursverklaring. Eígenlijk was zijn bedoeling geweest om in gesprek te komen met de redactie van de krant, vermeldt hij.
Dat riekt naar gedraai. Wees duidelijk. Zeg waar het op staat. Realiseer je hoeveel deze actie heeft beschadigd en tenietgedaan….. Daarom stel ik hem wat vragen, en verwacht ik nog een vervolg…..
Geachte heer Pijl,
Hartelijk dank voor uw reactie, dat verduidelijkt mij wel wat. Desalniettemin heeft u er niet verstandig aan gedaan om op deze wijze uw positie als nauw betrokkene, met uw positie als officieel woordvoerder te doen versmelten. Het getuigt van onprofessioneel gedrag in een zeer kwetsbaar proces.
Beter had u zich bewust moeten zijn van het effect van uw uitspraken, nu het Apostolisch Genootschap landelijk onder een vergrootglas ligt. Ondanks het feit dat een plaatselijk verslaggever daar geen notie van heeft, had ù des te meer moeten weten dat honderden ex-leden zich -na levenslange moeiten- nu toch enigszins gehoord dachten te weten door het Genootschap. Maar zelfs deze eerste stap naar erkenning heeft u weersproken door een emotionele boodschap af te geven, die lijnrecht ingaat tegen de verklaring. Nota bene op de dag van die verklaring van het bestuur een feest vieren, dat dan in het verkeerde keelgat schiet, is misschien net zo emotioneel voor de gedupeerden? Wellicht heeft u maar korte tijd nagedacht over de positie die u hierin inneemt, aangezien uw functie in dit krantenartikel wel wordt genoemd in de persoonlijke woorden die u spreekt. Of is het benadrukken van uw functie nu juist een extra vermelding geweest om uw emotionele reactie kracht bij te zetten?
Ondanks het feit dat ik uw toelichting aan mij waardeer, is dit ongeloofwaardig: in uw persoonlijke woorden weerspreekt u lijnrecht wat u vanuit uw officiële functie zegt te onderschrijven. Ik raad u dan ook dringend aan om zich publiekelijk te distantiëren van uw eigen emotionele reactie, om nu geloofwaardig te zijn. Zowel de reputatie van het Apostolisch Genootschap, als uw eigen dienstbetrekking daarin, is schade toegebracht met uw kleinerende woorden.
Wat u exact heeft beoogd met de vermelding van het boek “Nieuw Licht op Oude Wegen”, is niet geheel duidelijk: genoemd boek ken ik van kaft tot kaft, en vergt weliswaar meer leestijd, maar omschrijft inderdaad exact dezelfde problematiek, zij het met andere accenten; of breder toegelicht inzake bepaalde perioden, maar is soms wat minder gedetailleerd, dan sommige facetten waarop Renske Doorenspleet verder inzoomt. Dat dit laatstgenoemde boek vlotter leest, zegt niets over de inhoud ervan. Het omschrijft -zoals gezegd- nauwkeurig ons verleden. Met uw benadering naar de krant heeft u getoond, dat ”het normerende verleden” van het Apostolisch Genootschap, in het heden wordt voortgezet door normerend te spreken over de gevoelens en verklaringen van anderen. Daarmee blijkt ten diepste dus niets veranderd, en schijnt de verklaring slechts uit publicitair oogpunt te zijn geweest.
Uw beoogde doel om “in gesprek te komen met de redactie van het Witte Weekblad” is -bij navraag- door de redactie omschreven als “de landelijk woordvoerder heeft ons behoorlijk onder druk gezet” en dat doet mij vermoeden dat u absoluut misbruik heeft gemaakt van uw functie-titel, ten goede van uw persoonlijke visie. Het heeft waarschijnlijk ook averechts gewerkt: de redactie zal zich realiseren hierin toch echt een venijnig wespennest te hebben aangeboord. De regelrechte aanval op een kwetsbaar ex-lid komt linea recta over als het monddood maken van elk tegengeluid van de feestelijkheden rondom gemeenschap Nieuw-Vennep. Het is uw gemeenschap gegund dat er een fijn klimaat heerst; dat neemt echter niet weg dat er zowel plaatselijk als landelijk onder het Genootschap een zeer discutabele geschiedenis ligt, als fundament onder uw plaatselijke festiviteiten.
Een openbare rectificatie van uw actie acht ik nog steeds de enige oplossing om dit probleem -dat veel ongenoegen en uiteraard boosheid heeft opgeleverd onder talloze mensen, maar ook een eigen leven gaat leiden als dit niet wordt weerlegd- uit de wereld te helpen. Ik zie deze correctie graag tegemoet.
Met vriendelijke groet
Amen (3x)
Wat goed verwoord! Onderschrijf het volledig!!
De “Verklaringen” van het genootschap zijn nog niet VOORZIEN van fatsoenlijke “Afspraken” over hoé om te gaan met al de inhoud, inclusief netjes, transparant, zekerheid, veilige gebruiksvoorwaarden mèt garanties + rechten, ivm benodigde aansprakelijkheid bij brand in de krant !
De juiste verpakking voor het VERHAAL
Ik wéét wel, hoe het is om een WOORD voerder te hebben, hoor, een kwebbel, een snaterbek, zoals mijn moeder, die àltijd het woord nam zodra ik waagde + probeerde om mijn mond ópen te doen en zij had dan zo een héél verhaal, waar iedereen naar luisteren moest, met haar HOOGSTE woord… HA HA HA… HI HI HI !
Van haar leerde ik nooit iets te zèggen …
Gelukkig is dat nú verholpen : ik praat …