De pijnlijke waarheid

Er zijn inmiddels duizenden exemplaren verkocht van Apostelkind, talloze krantenartikelen zijn verschenen, en het besef dat de geest uit de fles is begint echt door te dringen, ook binnen de gelederen van het genootschap. Er komen gesprekken op gang op sociale media en in families, en dat is mooi.

Maar hoe nu verder? Nou, zo:

‘Practice What You Preach’

Inleiding

Ongeveer 5 jaar geleden besloot ik na lang wikken en wegen uit het Apostolisch Genootschap te stappen. Dat was een moeilijk besluit, want ik was op dat moment al 50 jaar actief lid en het AG maakte een wezenlijk en groot deel van mijn leven uit. Het schuurde echter al zeker tien jaar; het ‘klopte’ voor mijn gevoel al een tijd niet meer. En wát er precies niet klopte, kon ik niet goed duiden. 

Tot ik het boek Apostelkind las, geschreven door Renske Doorenspleet. Zij legde de vinger op de zere plek en wist met talloze (veelal herkenbare) voorbeelden uit haar jeugd de beklemmende cultuur bloot te leggen. Op dat moment begreep ik waarom het schuurde: ik voelde de incongruentie die er destijds, in mijn jeugd, ook al was en het begon me op te breken. In mijn bevindingen kom ik later terug op die incongruentie.

Aanleiding

Het gaat in dit stuk echter niet om mij, niet om de misstanden in het verleden, maar om het proces dat momenteel gaande is bij het AG naar aanleiding van het boek Apostelkind. 

Op dat proces zou ik – vanuit mijn ervaring als voormalig organisatie adviseur – graag mijn visie willen geven. Ik zie namelijk dat er onnodig extra wordt geleden door alle betrokkenen. Niet alleen buiten het AG, maar ook daarbinnen. Terwijl er al zoveel leed is berokkend in het verleden. 

Ik ben geen psycholoog maar ik heb wel jarenlang veranderings- en professionaliseringstrajecten binnen organisaties begeleid. Vanuit die achtergrond heb ik het proces nauwlettend gevolgd. Allereerst vanuit belangstelling, vervolgens steeds intensiever, omdat ik zag dat de aanpak van het AG rammelde qua integriteit. En dat heeft mijns inziens direct negatief gevolg voor alle betrokken en het AG zelf. 

Doel

Ik ben natuurlijk zelf een Apostelkind en dus net als de anderen ‘geprogrammeerd’ om niet slecht te spreken over het AG, geen vuile was buiten te hangen, de mantel der liefde te hanteren en begrip te hebben voor de handelswijze van de ander. Kortom, om nu hier mijn professionele visie te geven, voelt na al die jaren nog steeds als een soort ‘verraad’. Ik realiseer me echter dat het misplaatst is en waar het uit voortkomt. 

Die andere kant weegt vele malen zwaarder: Er worden mensen (onnodig) extra beschadigd. Nu nog steeds. Dat zit me dwars, want dat kan nooit de bedoeling zijn. Dus wil ik er iets aan doen. Niet door terug te slaan, verwijten te uiten en destructieve kracht te gebruiken waardoor het een gevecht wordt, maar door mijn kennis en ervaring in te zetten, goed te observeren wat er gebeurt, onderzoek te doen, feiten te checken en mijn bevindingen eerlijk met de wereld te delen. Wie ziet, is verantwoordelijk, zo leerde ik vroeger in het AG. Je zou dit stuk dus ook kunnen zien als een tegengeluid. 

Inhoud

Nogmaals en voor alle duidelijkheid: mijn stuk hier gaat dus niet over het boek Apostelkind zelf en over de misstanden in het AG. Het gaat over het effect van het proces, de aanpak die door het AG is gekozen na het uitkomen van het boek en hun communicatie hierover.

Opzet

Het is een lang stuk geworden, omdat ik recht wil doen aan alle facetten die uiteindelijk resulteren in mijn conclusie. Als je het te lang vindt, dan kun je dus ook alleen de conclusie lezen. Ik ben gewend om een dergelijk stuk vrij zakelijk te verwoorden; in dit stuk heb ik de leesbaarheid vooropgesteld. Ik wil graag dat dit voor alle betrokkenen begrijpelijk is. 

Als je liever leest hoe een ex-lid die deelgenomen heeft aan de dialooggesprekken dit proces ervaren heeft, dan kun je hier zijn verhaal lezen en ook hoe het AG op het artikel reageerde. 

Extra context

Ik ben medio juni lid geworden van de besloten Facebookgroep In Apostolisch Perspectief om meer te leren over mijn apostolische verleden, me te verdiepen in de geschiedenis en ervaringen te delen. Dit alles om mijn verleden in het AG beter te begrijpen en te kijken hoe zich dat nu nog in mijn leven manifesteert en wat ik daarmee wil of moet doen.

Met elkaar kregen we vele duizenden puzzelstukjes steeds beter op z’n plek en werd het plaatje met de dag duidelijker. De ervaringen zijn vaak een op een uitwisselbaar. Kwartjes vielen bij bosjes en velen van ons, waaronder ikzelf, konden de huidige ervaringen in hun leven beter verklaren aan de hand van hetgeen er speelde in hun jeugd. 

Bronnen

Zo las ik steeds vaker wat de reacties en communicatie van het AG op het boek met de beschadigde (ex-)leden, hun vrienden en families doet. Ik had daarnaast individueel contact met diverse leden, zowel face to face als digitaal om duidelijker te krijgen wat er in dit proces gebeurde. Ik volgde de social mediakanalen, websites, persberichten en luisterde naar de ervaringen van deelnemers aan de dialooggesprekken, las de reacties van het AG en van leden en ik checkte feiten (bij betrokkenen, in mails, in artikelen, boeken etc.). Ik heb alles gelezen wat er te lezen viel in dit proces en ik heb mij laten informeren door mede-leden van de FB-groep die onderzoek doen naar het verleden van het AG ten opzichte van de wetenschappelijke literatuur over religieuze organisaties ……

Het AG zelf heb ik niet gesproken; ik heb echter veel, zo niet alle reacties van het AG gelezen en van huidige leden. Deze neem ik mee in mijn onderzoek en bevindingen. 

Uiteraard ben ik zelf ook bron voor dit stuk, als Apostelkind. Ik heb meer dan 50 jaar ervaring in het AG. Dat kan natuurlijk mijn eigen objectiviteit beïnvloeden en tegelijkertijd kan het een voordeel zijn omdat ik snap hoe de cultuur geworteld is. En nu ik er al een aantal jaar geen deel meer van ben, kan ik beter observeren, omdat ik afstand heb genomen. Ik heb mijn ervaring daarom nodig om de bevindingen verder te duiden en conclusies te kunnen trekken. 

Bevindingen

1. Leerproces van het AG

In april reageerde de bestuursvoorzitter van het AG op het boek in een video op de website van het AG dat ook op de social mediakanalen werd gedeeld. Hij zei in het filmpje dat het AG openstond voor kritische geluiden die zouden bijdragen aan hun leerproces

Het leerproces van het AG behoort niet tot de taak van ex-leden die last hebben van hun apostolische verleden. Zo ‘gebruik’ je het door jouw organisatie veroorzaakte leed voor je eigen leerproces. Je laat de gedupeerden opnieuw door hun pijnlijk verleden gaan, omdat ze hun ervaringen met jouw organisatie (die in veel gevallen blijvende schade hebben veroorzaakt in het leven van deze mensen) aan jou moeten vertellen. Dat is zoiets als dat je een slachtoffer van huiselijk geweld zijn/haar ervaringen face to face aan de dader laat vertellen, omdat de dader ervan wil leren. Deze aanpak is verre van integer, want dan staat het slachtoffer niet centraal, maar de dader. Ik kan me niet voorstellen dat het AG dit zo bedoeld heeft. Het staat namelijk haaks op hun kernwaarden, die ze delen op bijvoorbeeld hun website. Zijn het onhandig gekozen woorden? Is het de drang om vooral aan de buitenwereld te laten merken dat het AG ervan wil leren? 

Wat voor de hand ligt, is dat het AG de gedupeerden de gelegenheid wilde geven hun verhaal en emoties te uiten. Dat is natuurlijk een prima aanbod, ware het niet dat het AG daar natuurlijk zelf nooit bij aanwezig had mogen zijn. Hierover kan ik niet anders dan concluderen dat ook dit verre van integer is en onprofessioneel. 

Is er niet goed nagedacht over wat de aanwezigheid van een AG-delegatie voor de gespreksdeelnemers kan betekenen? Is hier te veel vanuit het eigen (AG)perspectief de lijnen uitgezet? Dat kan natuurlijk, maar waar is dan de kritische, onafhankelijke adviseur die speciaal is aangetrokken? Die ervaring heeft met dit soort processen? 

Zeker als je mediator bent, mag er van je verwacht worden dat je de opdrachtgever hiervan bewust maakt. Daarnaast moet je als adviseur bepalend kunnen zijn bij de inrichting van zo’n proces. Dit is namelijk jouw dagelijks werk, niet dat van je opdrachtgever. 

Wat voorts onduidelijk is, waarom gekozen is voor dialooggesprekken. Wilde men eerst wel eens horen of er meer waren met negatieve ervaringen dan alleen Renske Doorenspleet?

Heeft Apostelkind het AG er dus onvoldoende van overtuigd, dat het in principe om alle (ex-)leden gaat, inclusief henzelf?

Als je Apostelkind goed leest en je erin durft te verdiepen hoe het in jouw leven is geweest, je jezelf gaat onderzoeken op die overtuigingen uit je jeugd, je verdiept in de documenten, dan kun je niet anders concluderen dan dat we als leden allemaal geprogrammeerd zijn. Doorgaans ondervindt ieder mens daar sowieso gevolgen van. Of je je dit nou bewust bent of niet. Het is echter erg moeilijk om dit te zien als je midden in het AG staat, als je ‘in de bubbel zit’. 

Wat tot slot opvalt in het filmpje is de enorme benadrukking van het open willen zijn over vroeger en willen helpen, zonder het te hebben over hoe het nu is. Er wordt niet gesproken over hoe het AG voorkomt dat je nu als individu wegvalt. De veel gehoorde uitspraak ‘tegenwoordig is alles anders’ lijkt de reden hiervoor te zijn. Opnieuw een voorbeeld van ‘in de bubbel zitten’. Je hebt niet door wat zo voor de hand ligt: als we toen dachten goed bezig te zijn, maar het bleek achteraf indoctrinerend, moeten we dan in ieder geval niet checken of we het nu ook denken goed te doen?

En misschien is dit intern wel gedaan, maar niet naar buiten gebracht. Dat zou zonde zijn én een gemiste kans.

2. Deelnemers Dialooggesprekken

Er waren leden en ex-leden die zich aanmeldden voor de gesprekken. Er waren er ook die het niet aandurfden of het niet aan kónden en er waren er die afhaakten na het intakegesprek. Ook waren er mensen die er geen vertrouwen in hadden omdat het AG hun vertrouwen al zo vaak had beschaamd. En er waren mensen die een gesprek niet zagen zitten en daarom een mail of brief stuurden. 

Deze aanvullende informatie ontbreekt in de berichtgevingen van het AG. Dat is logisch, want het AG heeft hier hoogstwaarschijnlijk geen zicht op, omdat ze zich beperkten tot een online oproep die niet ieder (ex-)lid heeft bereikt. 

Zorgvuldiger was geweest om leden en ex-leden aan te schrijven. En als er gegevens van ex-leden verwijderd zijn omdat het AG dat in hun privacyreglement heeft opgenomen, dan was een radiospotje een prima alternatief geweest; een advertentie in een de landelijke dagbladen had natuurlijk ook gekund. In dat geval was er nu meer data bekend geweest.

3. De Dialooggesprekken

Het woord ‘dialooggesprekken’ bestaat niet. Het is namelijk dubbelop, een pleonasme. Je voert een dialoog en dat is een gesprek tussen twee of meer partijen. Misschien een onbelangrijk detail, maar het zegt iets over de taalcultuur van het AG. Daar kom ik later op terug.

De dialooggesprekken werden door het AG gezien als een eerste stap. De setting van de gesprekken was als volgt: het AG had een extern, onafhankelijk bureau ingehuurd als gesprekspartner. Twee medewerkers van het bureau Dialogue werden gepresenteerd als onafhankelijke deskundigen. Dat leek op het eerste gezicht goed geregeld. 

Maar, zoals gezegd, was er ook een delegatie van het AG aanwezig bij de gesprekken: de bestuursvoorzitter, een psycholoog van het AG en een medewerker management dienstencentrum. 

Hoewel de deelnemers niets van de inhoud gedeeld hebben met de besloten FB-groep (zoals ook was afgesproken) hebben ze wel hun ervaringen over het proces zelf gedeeld. Hun overwegingen bijvoorbeeld om deel te nemen, hun angsten, hun teleurstelling, de opluchting, het dubbele gevoel etc. Ze kwamen terecht in de voor hen overbekende apostolische setting en ze voelden zich weer zoals toen. Iets wat ze juist nooit meer wilden meemaken. Ze her-beleefden hun apostolische verleden. Het bracht hevige reacties omhoog, niet alleen mentaal maar ook fysiek en het koste dus veel energie. 

Tegelijkertijd zijn de gesprekken als positief ervaren door de meeste deelnemers. Ze konden vrijuit hun verhaal vertellen en er werd naar ze geluisterd. Vooral naarmate het proces vorderde, ging dit steeds beter. Ook leek het bewustzijn van het AG van de ernst van de problematiek steeds meer te groeien nu ze deze verhalen hoorden. En dat is belangrijk omdat dat kansen voor allen biedt. 

Zeer recent is een stuk in De Stroom verschenen over het boek, de reacties en de dialooggesprekken waardoor de leden zelf nu ook breder geïnformeerd zijn. Dat werd hoog tijd na 5 maanden. Wel is het natuurlijk een onaangename verrassing voor deelnemers, dat zo’n stuk verschijnt in het blad van het AG, geschreven door de psycholoog van het AG die bij de gesprekken aanwezig was. Terwijl de deelnemers tijdens het gesprek geen idee hadden dat hij een verslag zou maken voor De Stroom. Het is fatsoenlijk en transparant om zoiets vooraf te melden.

Overigens wijst de schrijver van het artikel vooral naar symbolische individuen, terwijl ook zij gevangen zaten in het systeem en dat waarschijnlijk niet eens beseften. Blijkbaar is dit ‘zwarte pieten’ toch een reflex om de groep te beschermen.

4. Wantrouwen

Op de website van het AG stond te lezen dat Dialogue, het onafhankelijke bureau dat was aangesteld voor de gespreksbegeleiding bestaande uit twee personen, ‘geen banden had met het AG of individuele leden daarvan’. De opdracht luidde als volgt: ‘dat iedere aanwezige zich veilig voelt en gehoord wordt en we een plek bieden die kan bijdragen aan het verwerken van mogelijke schade die in het verleden is opgedaan’. En: ‘Daarom is er ook een psycholoog aanwezig’.

Gedurende het traject kwam echter aan het licht dat de aanwezige psycholoog tot het AG behoort en een van de gespreksleiders van Dialogue goed blijkt te kennen; hij heeft haar opgeleid tot Belbin-trainer. Bovendien heeft een van de aanwezige medewerkers van het management dienstencentrum in 2018 een training bij Dialogue gevolgd. De psycholoog was daarnaast een (jeugd)vriend van de bestuursvoorzitter; ze groeiden in dezelfde gemeenschap op. Er zijn dus zowel vriendschappelijke als zakelijke banden tussen het AG/de psycholoog en de deskundigen van Dialogue te vinden op diverse sociale media. Hoewel een en ander – na de check van gespreksdeelnemers – ineens aangepast bleek te zijn.

Hierdoor ontstond er bij de deelnemers en bij veel leden van de FB-groep een gevoel van ‘in de maling genomen te zijn’. Er volgden mails en telefoongesprekken met vragen om opheldering, waarin de deskundigen van Dialogue bij hoog en laag volhielden dat ze echt onafhankelijk zijn. Hoewel ze de psycholoog van het AG inderdaad wel kenden. 

Dat zou natuurlijk best het geval kunnen zijn. Het is mogelijk dat je als externe adviseur banden hebt met je opdrachtgever, en dat je je in de opdracht toch professioneel en onafhankelijk kunt opstellen. En dat er daarna aan het eind een betrouwbaar en onafhankelijk resultaat op tafel komt.  

Alleen … dan ben je even vergeten dat het hier om een uiterst precair onderwerp gaat. Vertrouwen komt te voet en gaat te paard, zeker bij mensen die al beschadigd zijn en die enorme blokkades moesten overwinnen om over hun negatieve ervaringen te praten bij het AG. Mensen die nu nog steeds last hebben van hun apostolische opvoeding. Waarvan sommigen zeer ernstig beschadigd zijn door het sektarische systeem. En nu leek het weer op dat machtspelletje, de oneerlijkheid, de valse beloften. Net als toen. Zijn we er opnieuw ingestonken?

Eind augustus heeft Dialogue een document opgeleverd. Naar aanleiding daarvan ontstonden opnieuw vraagtekens bij de gespreksdeelnemers en werd om opheldering gevraagd bij de Dialogue adviseurs. Hun reactie maakte de situatie alleen maar meer diffuus. 

Want de psycholoog van het AG zat er bij nader inzien toch niet als psycholoog (als wat dan wel?). Er werd met ‘psycholoog’ eigenlijk een van de adviseurs van Dialogue bedoeld. Maar wat deed de apostolische psycholoog dan, van wie overigens vooraf was aangegeven dat hij geen deelnemende rol had, maar zich toch mengde in de gesprekken. (Ondanks het feit dat hij niet is opgeleid in het voeren van gesprekken met beschadigde mensen, waarbij de beschadiging ook nog eens het onderwerp van gesprek is. Hij geeft teamtrainingen en verkoopt een programma dat daaraan gelieerd is.) Kortom, het werd één grote onduidelijke brij, die riekt naar draaikonterij. 

Natuurlijk kan het zijn dat het allemaal klopt als een bus, maar steeds een net wat andere uitleg geven, zaken ontkennen en dan later formeel in mails aangeven dat jij dat als deelnemer verkeerd begrepen hebt (‘geeft niet hoor’) dát veroorzaakt wantrouwen. Niet alleen bij gespreksdeelnemers, maar bij meer ex-leden. En nogmaals, dat is niet raar, want zij voelden zich per definitie al onveilig bij het AG, gezien het verleden. 

Er kwamen dus steeds meer twijfels over de Dialogue adviseurs. Zijn ze nu wel of niet mediator? Zijn ze überhaupt wel kundig voor dit precaire onderwerp? Uit hun CV blijkt dat ze alleen opdrachten doen in de advocatuur. Zo verdween niet alleen het vertrouwen in de adviseurs, maar werd er openlijk aan hun deskundigheid getwijfeld. Dit is niet goed voor de reputatie van de adviseurs maar zeker ook niet voor proces. 

Als extern bureau, als adviseur, weet je als geen ander dat het zo werkt. Als er barstjes in het vertrouwen komen in jou als externe, onafhankelijke partij, dan is op slag je complete advies, je begeleiding niet veel meer waard. Bij voorbaat al, los van de daadwerkelijke inhoud. Je moet dus altijd alle mogelijke schijn voorkomen. Ook al voel jij je onafhankelijk, áls er banden zijn, ben je simpelweg niet de juiste adviseur voor deze opdracht.

Kortom, het verbaast me dat Dialogue dit risico nam en überhaupt de opdracht als onafhankelijke en deskundige partij heeft aangenomen terwijl ze wisten dat er banden waren en dat dit wantrouwen kon oproepen omdat ze als ‘onafhankelijk’ gepresenteerd werden. Ten tweede begrijp ik niet goed, dat ze doorgingen met de opdracht terwijl ze verontruste mails van de deelnemers ontvingen en tot slot dat ze volhielden dat ze onafhankelijk waren terwijl dat feitelijk onjuist was en daarmee veel extra twijfel zaaiden. Het wordt zelfs nog volgehouden in hun reactie op het artikel van 10 september jl. in het RD.

Dialogue had kunnen weten wat dit betekende voor het proces. Ze hadden ervoor kunnen kiezen om eerlijk te zijn door direct te bekennen dat er inderdaad banden waren in plaats van deze te ontkennen. In mijn optiek is eerlijkheid in een precair proces als deze cruciaal. Hebben ze het onderschat of waren ze inderdaad niet berekend voor hun taak? Of heeft Dialogue in deze opdracht de oren te veel naar de opdrachtgever, het AG laten hangen?

Hoe dan ook, veiligheid en zorgvuldigheid voor de gespreksdeelnemers had boven alles moeten staan. Alleen dán kan het voor iedereen iets opleveren. Er is naar mijn idee in dit hele proces echter onvoldoende veiligheid en vertrouwen gewaarborgd, die juist bij dit soort misstanden (die door een klokkenluider aan het licht gebracht zijn) als eerste voorwaarde aanwezig zou moeten zijn. Sterker nog, het proces staat bol van wantrouwen. En dat beïnvloedt rechtstreeks het resultaat. 

Want ik vraag me af wat je hier nu mee kunt als AG. Het aantal gesprekken en brieven in de context van het totale aantal leden dat zich heeft uitgeschreven, kan natuurlijk nooit een representatieve uitkomst opleveren. Daarnaast zijn er niet eens onderzoeksvragen geformuleerd. En daarmee wordt de keuze voor dialooggesprekken natuurlijk nog dubieuzer. Wat was nou precies de agenda van het AG? Je kunt alleen geloofwaardig zijn als je transparant bent en er niets te raden of te interpreteren valt. Dan hoef je de ander ook niet te verwijten dat deze aannames doet

5. Imagoschade voorkomen

Wat voorts tot frustratie bij gespreksdeelnemers leidde is dat er tijdens het proces regelmatig afgeweken werd van de gemaakte afspraken. Iedere keer had het AG daar een mooie verklaring voor. En ik weet uit ervaring dat er door voortschrijdend inzicht een aanpassing in de aanpak nodig kan zijn. Maar nogmaals, doe dat niet in een proces als deze, met mensen die door jou eigenlijk opnieuw ‘gebruikt’ of misschien zelfs wel misbruikt worden voor, zoals je zelf aangaf, je eigen leerproces. Deze mensen zijn kwetsbaar.

Zo werd bijvoorbeeld midden in het proces alvast een voorlopig resultaat met een persbericht naar buiten gebracht, terwijl het AG pas iets extern zou communiceren na communicatie daarover met de gespreksdeelnemers. En nu er een document is opgeleverd door Dialogue, gaat er geen persbericht uit. Nu is er ineens zorgvuldig gekozen voor publicatie op de website van het AG. En de deelnemers kregen een mail waarin werd aangegeven dat ‘het AG dit goed wil doen en dat het bestuur daarom de tijd neemt om de vervolgstappen te bepalen’.

Zelfs voor mensen die nooit apostolisch waren (deze mensen zijn ook lid van de FB-groep, bijvoorbeeld omdat hun partner apostolisch was en ze meer over diens verleden willen begrijpen) lijkt het alsof het AG zichzelf zo gunstig mogelijk in de media wilde presenteren. Dat je buitenstaanders (en waarschijnlijk ook je eigen leden) wil laten zien dat je het goed hebt opgepakt. Dat duidt echter op een cosmetische oplossing en zo’n oplossing draait doorgaans niet om waarheid

6. Systeem versus Individu

Het boek van Renske Doorenspleet reikt maar mijn mening alle belangrijke informatie over het verleden op een presenteerblaadje aan. In het boek legt de auteur de misstanden in het AG bloot en toont dit met feiten aan. 

Het AG kan niet zeggen ‘we wisten het niet’ want in 2013 verscheen het boek van Berry Brand (Nieuw licht op oude wegen), die de geschiedenis van het AG beschreef en daarbij dezelfde patronen aantrof. Minder expliciet beschreven, maar niettemin opgenomen in het boek. Het AG heeft daar toen niets mee gedaan.

Honderden, zelfs enkele duizenden mensen hebben Apostelkind gekocht, gelezen, herkennen de inhoud van het boek. Hoeveel bewijs heb je nog nodig om te bepalen dat er echt iets mis was? Moet je dan dialooggesprekken gaan voeren? Hieruit blijkt toch dat je het eigenlijk niet gelooft? Of er gewoon niet aan wil? 

Of durf je als leiding van het AG te zeggen: het systeem was fout, we erkennen dit, we nemen verantwoordelijkheid want we waren er onderdeel van en we gaan voorkomen dat dit nu nog steeds kan plaatsvinden. We huren een professioneel bureau in dat hierin gespecialiseerd is om ons te laten adviseren wat we nu het beste kunnen doen voor de ex-leden, onze huidige leden en onszelf en onze toekomst. 

Helaas ging het zo niet. En het lijkt erop dat het bestuur van het AG de oren ook laat hangen naar de communicatie-afdeling, wat alleen maar meer verliezers oplevert. Want met slim gekozen woorden, wordt het boek in het filmpje juist minder belangrijk en kleiner gemaakt, net als de schrijfster die professor is maar toch gewoon alleen bij haar voornaam wordt genoemd. Het boek is volgens de bestuursvoorzitter suggestief zegt ‘pakkend geschreven’ en het zijn haar persoonlijke herinneringen aan haar jeugd in het AG. Er wordt zelfs een voorbeeld genoemd van haar beleving van de kerstspelen. En daarmee maakt hij er ‘haar persoonlijke probleem’ van in plaats van te erkennen dat de schrijfster een klokkenluider is van misstanden binnen het AG. Het ging om een indoctrinerend systeem waar alle leden mee te maken hebben gehad.

7. Incongruentie

De kleinerende reactie van het AG (en ook achter de schermen geuite beschuldigingen aan het adres van de schrijfster) past niet bij de kernwaarden die de bestuursvoorzitter noemt in de video: compassie, duurzaamheid en solidariteit. Het is juist deze incongruentie van het AG dat zo kenmerkend is. Ik kan talloze voorbeelden opnoemen van het ene zeggen en het andere doen. 

Dit doen we natuurlijk allemaal, want we zijn geen van allen perfecte mensen. Het grote verschil met het AG is echter dat het uitgangspunt altijd ‘het ideaal’ is en is geweest. Dat ideaal is tegelijkertijd het zwaard waarmee het AG zichzelf verwondt. Want je leeft vandaag, in de werkelijkheid, de realiteit van alledag. Het gevaar van steeds maar weer over ‘het ideaal’ praten, is dat je je geluk verplaatst naar later. Maar dat terzijde, het AG mag dat natuurlijk helemaal zelf weten.

Ik benoem ‘het ideaal’ omdat dit congruentie veroorzaakt. Door voortdurend het ideaal centraal te stellen creëer je automatisch een situatie van prachtige, inspirerende woorden die geen connectie hebben met het dagelijks leven. Het effect daarvan is de incongruentie. Leegte. Want als het AG kernwaarden op de website omschrijft, maar deze zelf nalaat te laten zien, zeker in zo’n gevoelige kwestie als deze, verdwijnt de geloofwaardigheid. Het lijkt meer op ‘wishful thinking’ dan op ‘practice what you preach’ in goed Nederlands.

Begin juli doet de bestuursvoorzitter de uitspraak dat er altijd 2% is die geen baat heeft bij een medicijn. Dat betekent niet dat het medicijn van de markt moet, maar dat betekent dat je voor die 2% moet zorgen, zo betoogde hij tijdens een dienst.

In de jaren ’70 waren er 30.000 leden. Daarvan is een groot aantal natuurlijk inmiddels overleden. Maar in die tijd zijn er ook weer geboortes geweest. Als we de aantallen bekijken en zien hoeveel leden het AG nu nog heeft, is het aantal leden dat afscheid heeft genomen vele malen hoger dan het aantal leden dat nu nog lid is. We mogen aannemen dat iemand geen afscheid neemt als hij/zij zich gelukkig voelt in het AG. De conclusie is dus dat het aantal gedupeerden vele malen groter is dan 2% van het huidige aantal leden. Dat deze mensen geen reactie op het boek of het filmpje hebben gegeven, wil niet zeggen dat zij geen schade hebben opgelopen.

De misselijkmakende waarheid is dat het onvermijdelijk is dat mensen die als baby zijn binnengedragen in een indoctrinerend systeem, dat alle tekenen van een sekte vertoonde, daar gevolgen van ondervinden in hun verdere leven. 

8. Boodschappen met een dubbele binding

Het eerdergenoemde filmpje wekt op de een op andere manier niet de indruk van ‘willen leren’. En dat komt door de boodschap met een dubbele binding.

Een boodschap met een dubbele binding betekent simpel gezegd, dat er tegenstrijdige dingen in zitten. Iemand zegt iets, maar je voelt het tegenovergestelde. Zulke boodschappen zijn heel subtiel maar zaaien verwarring en onrust. Sterker nog, een boodschap met dubbele binding is eigenlijk gif. Het is manipulatie. Zeker in een precaire situatie als deze, waar het gaat om beschadigde (ex-)leden.

Enerzijds zegt de bestuursvoorzitter dat zijn hart huilt bij het lezen van de ervaringen van de schrijfster van Apostelkind, anderzijds maakt hij er een promofilmpje van: ‘de doelstelling van het AG is om waarden als compassie, duurzaamheid en solidariteit toe te voegen aan de samenleving.’

Hoe kun je dat nu zeggen in een filmpje waarin je reageert op een boek over je dictatoriaal verleden, waardoor honderden mensen, destijds jouw mensen, zich beschadigd voelen door jouw organisatie. Weer de communicatie-afdeling die met een tekst voor een filmpje toch nog probeert te redden wat er te redden valt, maar het intussen verergert?

Wat je bij het filmpje voelt, is dat er een statement moest komen, maar dat het AG  eigenlijk zegt: ‘we bedoelen het toch zo goed’ en ‘kijk nou toch wat we allemaal voor je willen doen, als jij er last van hebt of hebt gehad’.

Dat is zoiets als iemand die vanwege een misdrijf voor de rechter staat zegt: ‘maar ik heb zonnepanelen op m’n dak en ik doe de boodschappen voor mijn bejaarde buurvrouw’. Is het dan niet zo erg?

Kortom, wat het AG met het filmpje overbrengt is het ontkennen van wat er gebeurd is in het verleden en het leed dat ze daarmee hebben veroorzaakt. Door iedere keer je zuivere intenties naar voren te schuiven, neem je het leed niet serieus. 

Dit is herkenbaar uit het verleden: de zuivere intenties naar voren brengen terwijl men iets negatiefs doet, iets wat haaks staat op de apostolische kernwaarden. Een manipulerend ‘broertje’ van ‘de mantel der liefde’. Dit zijn ingesleten patronen in de cultuur, waar men zich vaak niet eens van bewust is, althans dat neem ik aan, maar wat ex-leden direct herkennen.

En dat het er nog steeds is, ondanks het feit dat het AG in officiële en niet officiële kanalen voortdurend benadrukt dat alles nu anders is, wordt veroorzaakt doordat de huidige leiders en leden net zo geprogrammeerd zijn als de ex-leden waren. Ze weten niet beter, omdat ze er nog dagelijks mee gevoed worden en er middenin zitten. Dat wil echter niet zeggen dat ze het niet hadden kunnen weten, gezien de twee eerdergenoemde boeken die over het verleden verschenen.

9. Slachtoffer/dader/redder

In het filmpje volgt uiteindelijk een genereus aanbod, namelijk dat mensen die zich beschadigd voelen hun verhaal mogen delen en dat voor die gesprekken onafhankelijke experts worden ingehuurd. 

De spijtbetuiging lijkt oprecht en integer, maar spijt betuigen biedt geen soelaas aan mensen die als kind zijn geïndoctrineerd door het apostolische systeem en daar nu rond hun vijftigste, zestigste, zeventigste jaar nog steeds last van hebben. Omdat ze zo geprogrammeerd zijn met regels over wat ze moeten denken en voelen, dat ze zichzelf nooit hebben kunnen vinden, zichzelf niet hebben kunnen ontwikkelen. Ze weten nu, na al die jaren, niet wie ze echt zijn. Ben ik dit nou zelf of is dit wat ik in mijn vroegste jeugd heb geleerd hoe ik moest voelen?

Nee, spijt betuigen klinkt weliswaar goed, maar het werkt niet helend. Alleen door het aanbieden van excuses neemt het AG verantwoordelijkheid voor het leed dat het AG heeft veroorzaakt. En dat zou gedupeerden kunnen helpen bij de verwerking.

Wat je steeds weer voelt in alle uitingen van het AG, is de benadrukking van het ‘willen helpen’. En dat is helemaal heftig en pijnlijk voor de (ex-)leden, want de veroorzaker van jouw leed gaat je vertellen dat hij je nu gaat helpen. Hiermee duw je mensen juist in de slachtofferrol. Dat is behoorlijk paternalistisch, want je werpt je op als redder en negeert de daderrol. Ook dit is een patroon uit het verleden dat keer op keer voorkwam en nu dus nog steeds wordt gedaan.

10. Taal

In Verhaal nummer 15: Gods Hulp op deze site wordt uitgelegd hoe de taal gebruikt wordt binnen het AG om de beleving en het bewustzijn van de leden te sturen. Kort door de bocht, als je geen taal hebt voor bepaalde begrippen, heb je daar ook geen bewustzijn voor. Pas als je ergens taal voor hebt, kun je dingen begrijpen en zien. 

Dus als je alleen leert dat alles fijn hoort te zijn, is er geen bewustzijn ontwikkeld voor negatieve zaken. Je ziet dat heel goed terug in reacties van huidige leden op social media. Opmerkingen als: ‘Waarom kijk je niet wat meer naar de mooie dingen van het AG?’

Of ‘Tegenwoordig is het niet meer zo’. Of ‘We hebben toch ook mooie en leuke dingen meegemaakt vroeger?’ 

Dit soort opmerkingen zijn pijnlijk voor mensen die in het verleden beschadigingen hebben opgelopen. En ze staan haaks op ‘compassie’, maar dit terzijde. Waar het om gaat, is dat er geen taal voor negatieve of slechte dingen is binnen het AG. Zie ook mijn hier eerdere uitleg over ‘het ideaal’. 

Zo zegt de bestuursvoorzitter in het filmpje dat in het nazien het AG ‘sterk normerend was’. In de afgelopen maanden heeft een aantal ex-leden zich verder verdiept in de cultuur van het AG in het verleden en dit onderzocht aan de hand van sociaal-psychologische literatuur. Zij komen, net als Renske Doorenspleet, tot de conclusie dat het AG sektarisch en dictatoriaal was. Dat is toch net even iets anders dan dat het in het nazien sterk normerend was…

Als je iedere keer eufemismen gebruikt (dus verzachtende woorden gebruikt voor dingen die slecht zijn) wek je de indruk de zaken nog steeds onder het tapijt te vegen.

Conclusies

Hieronder volgt puntsgewijs een opsomming van mijn conclusies:

  1. Het proces is tot nu toe niet integer uitgevoerd, wat zeker gezien de precaire situatie, een basisvoorwaarde is.
  2. Het proces is ingestoken vanuit het AG; het AG staat centraal en niet de gedupeerden; het AG bepaalt. Dat is dubieus, wat het AG is de veroorzaker van het probleem: het indoctrinerend systeem in het verleden waar mensen nu nog last van hebben.
  3. De nadruk van het AG ligt op ‘willen helpen’ (via een door het AG gekozen wijze) maar tegelijkertijd laat het AG het na om zich in te leven in de gedupeerden: wat hebben zij nodig? 
  4. Het proces is diffuus in plaats van transparant; er is afgeweken van de gemaakte afspraken met de deelnemers; het AG wekt daarmee de indruk een verborgen agenda te hebben.
  5. De oproep voor de dialooggesprekken is smal gecommuniceerd in plaats van zo breed mogelijk; uiteindelijk waren er slechts 38 deelnemers, waardoor de uitkomsten niet representatief kunnen zijn.
  6. Het is onduidelijk waarom het AG koos voor dialooggesprekken. De keuze voor dialooggesprekken resulteert in individuele ervaringen, terwijl het hier gaat om misstanden van een systeem
  7. Er is twijfel gerezen over de positie, de deskundigheid en de onafhankelijkheid van de externe adviseurs door ontkenning en vage communicatie die in strijd zijn met de feitelijke informatie.
  8. Het proces is te laat (en te sturend) intern gecommuniceerd, waardoor er polarisatie is ontstaan (leden en ex-leden).
  9. De acties van het AG tot nu toe wijzen erop dat het primair imagoschade wil voorkomen in plaats van het daadwerkelijk willen blootleggen van de waarheid; de communicatie-afdeling speelt een bepalende rol.
  10. Het proces kenmerkt zich door incongruentie: ‘wishful thinking’ in plaats van ‘practice what you preach’ en dat veroorzaakt verwarring en maakt het AG ongeloofwaardig. Dit geldt ook voor de boodschappen met dubbele binding.
  11. Het AG heeft tot nu toe het bredere plaatje, de totale omvang van het probleem niet in beeld; dat blijkt o.a. uit het voorbeeld van de 2%.
  12. Het AG gebruikt eufemismes; dit is cultuur en het wekt de indruk dat je zaken onder het tapijt wilt schuiven.

Tot slot nog een uitwerking van de drie hoofdconclusies:

Ontkenning

Ik kan niet anders concluderen dat het sektarisch verleden tot nu toe wordt ontkend door het AG, want van onderschatting kan – gezien alle bevindingen en de bewijzen – geen sprake zijn.

Wie ondanks het boek toch twijfelt aan de kwalificatie ‘sektarisch of indoctrinerend systeem’, raad ik aan om oud beeld- en geluidsmateriaal te bekijken en te beluisteren, bijvoorbeeld op Promeuk.nl of zich te verdiepen in oude weekbladen, weekbrieven, richtlijnen, kinderkoorboekjes, kringmappen, De Zegen van de Twijfel, Nieuw licht op oude wegen etc. 

Er is niets onduidelijks aan, sterker nog, als je durft te kijken en te lezen dan schrik je ervan hoe erg het destijds was. De machtspelletjes, manipulatie en gaslighting spatten van het scherm en het papier.

De kool en de geit

Er spelen diverse belangen bij het AG, zo blijkt uit de aanpak en de communicatie. Het is niet alleen de draak uit het verleden die ze moeten zien te verslaan, maar ze hebben ook de zorg voor de huidige leden. Een aantal van hen heeft veel moeite met het boek Apostelkind en de kritiek op het geliefde AG. Die kritiek doet pijn en ze willen het AG beschermen. Ze raken ervan in de war. Dit is een logische situatie, want zo lang je in de cultuur leeft, kun je het niet goed waarnemen. Dan ervaar je de kritiek op het verleden van het AG en de kritiek op de huidige aanpak, als een aanval op wat je lief is. 

Het kan ook zijn dat je je wel durft te verdiepen of dat je aanvoelt dat er iets toch niet helemaal klopt. Je krijgt dan het idee dat de wereld waar je in opgroeide en in geloofde, nu instort. Je leven speelt als een film door je hoofd. Was het een luchtkasteel? En waarom heb je dit laten gebeuren? Wat was de rol van je ouders? Dit proces maakt ook verdrietig en verward. 

Ik weet het, want ik heb beide bovengenoemde gevoelens en processen doorgemaakt en ik zie het overal om me heen, bij leden en bij ex-leden.

Zolang de bestuursvoorzitter daarnaast intern spreekt over 2% bij wie het ‘niet werkt’, het AG verzachtende taal gebruikt over hun verleden, zullen de broeders en zusters de verhalen en geuite ervaringen van hun ex-broeders en -zusters als bedreiging zien en waar in hun beleving nodig, bestrijden. En dat gebeurt, op verjaardagen in huiskamers, aan de telefoon en op social media. En dat is weer olie op het vuur van ex-leden. 

De gekozen opstelling door het AG heeft dus een polariserend effect, niet alleen tussen leden en ex-leden, maar ook binnen families en vriendenkringen. Zowel leden als ex-leden hebben hier veel last van. Ik las over het terugkerende verdriet, de wanhoop, het onbegrip over en weer, de eenzaamheid en de machteloosheid. Nóg meer leed kan toch nooit de bedoeling zijn?

Het recente artikel in De Stoom is een eerste stap om de huidige leden juist te informeren, hoewel in het artikel de situatie eenzijdig wordt belicht. Het stuurt richting geruststelling. 

Door bijvoorbeeld in een kader een of twee deelnemers aan het woord te laten (en daar hun eigen zegje te laten doen), hadden de huidige leden volledig geïnformeerd geweest. Want nu is veel van wat onwelgevallig is en niet paste in de goede intenties eraf gehaald. En zo lijkt ook dit artikel en met name door de toevoegingen over wat het AG graag wil en waar het voor staat en wil waarmaken, weer op het voorkomen van verdere imago schade (kijk, we zijn goed bezig) en is gekozen voor een opzet en thematiek die past in de apostolische mal. Zoals het vroeger ook ging. 

Het is begrijpelijk dat je de interne communicatie voorzichtig aanpakt, ook vanwege wat ik aan het begin van deze paragraaf hiervoor beschreef. Maar zachte heelmeesters maken stinkende wonden en onduidelijke of onvolledige communicatie kan averechts werken. 

Ik snap dat het AG naast de eerdergenoemde belangen ook aan haar externe imago denkt. Er wordt al een aantal jaar flink geïnvesteerd in zichtbaarheid en het opbouwen van een goede en eigentijdse naam, om zo nieuwe leden aan te trekken. Het boek ondermijnt dat proces nu en kan schade toebrengen aan het mooie plaatje wat het AG in de wereld zet.

Omdat er dus allerlei belangen spelen, wordt tot nu toe de kool en de geit gespaard door in de communicatie te laten zien hoe zuiver de intenties van het AG zijn en onwelgevallige zaken te verkleinen. Omdat de simpele waarheid, namelijk ‘we erkennen dat we in het verleden een sekte waren, dat daardoor leden geïndoctrineerd en geprogrammeerd zijn en we bieden hiervoor onze excuses aan’ negatieve gevolgen heeft voor het AG. En Gods Werk moet – net als vroeger – doorgaan! 

Dat daarmee het individu de dupe wordt, woog destijds en dus blijkbaar ook nu niet zwaar genoeg. Ondanks alle mooie, zachte woorden en prachtige kernwaarden.

Alles is nu anders

Wat zowel intern als extern erg wordt benadrukt is dat ‘tegenwoordig alles anders is’. Ik denk te kunnen aantonen dat de cultuur, de ingesleten patronen niet veranderd zijn. Dit laat het AG in het gehele proces duidelijk zien. Als het érgens zichtbaar is, is het in dit proces, nu het AG onder druk staat. 

Dus concludeer ik dat praten over compassie, duurzaamheid en solidariteit nog iets anders is dan het dóen.

Ik pleit voor de zuivere waarheid. Eerlijkheid, zowel intern als extern. De waarheid is pijnlijk maar het is de enige manier om te helen én een gezonde toekomst aan te kunnen gaan. Voor ons allemaal.

C.E. 

(de auteur is bekend bij de redactie)

15 september 2020

105 reacties op “De pijnlijke waarheid

  1. IJzersterk! Ik kan niet anders zeggen. Hulde dat je het zo helder hebt weten neer te zetten. Ik mag toch hopen dat er vanuit het huidige AG meegelezen wordt en dat ze er iets mee doen. (Het begin van dit stuk, precies waar mijn kortsluiting zat als het gaat om de dialooggesprekken.) Echt heel goed verwoord.

  2. Wat een geweldig goed stuk. Compleet, zonder wijzende vinger maar toch heel goed de knelpunten blootgelegd. Hulde. Ik hoop dat het Apgen dit stuk terdege op zich in laat werken. Het biedt de richting voor een werkelijke oplossing in een proces waarin anders alleen maar verliezers zullen zijn.

  3. Wat een knappe en zorgvuldige analyse. Je weet het heel treffend en scherp neer te zetten. Het Apgen zou hier zijn voordeel mee kunnen doen.

  4. En, aanvulling, het Apgen heeft vanaf het begin expliciet gezegd dat er GEEN banden waren tussen bureau Dialogue en het genootschap, noch met personen daaruit. Dat is gezien wat er later hierover duidelijk werd een pertinente leugen geweest. Evenzeer werd op de website gesteld dat er 2 gesprekleiders en een psycholoog aanwezig zouden zijn, en werd de apostolische psycholoog in kwestie bij de gesprekken als zodanig geintroduceerd. Het is opnieuw een flagrante leugen als je dan na 4 maanden aanhoudende – terechte – kritiek opeens beweert dat een van de gespreksleiders eigenlijk bedoelde psycholoog was. En áls dat al zo was, dan is de hele opzet van die begeleiding uiterst onprofessioneel – je kunt niet én gespreksleider zijn die neutraal moet zijn en tegelijkertijd de psycholoog die de veiligheid moet waarborgen en de verwerking moet waarborgen. Dat is zoiets als autorijden en op de weg moeten letten en tegelijkertijd kaartlezen met je leesbril op. Levensgevaarlijk en bovendien verboden. Last but not least, ook voor deze ‘psycholoog’ geldt onverkort dat ze niet is opgeleid nog ervaren in het begeleiden van beschadigde mensen.
    De draaikonterij moet stoppen. Er is maar één weg uit en die is hierboven treffend beschreven. Aogen, neem je verantwoordelijkheid.

  5. Het stuk over de dialooggesprekken raakt me enorm, want voor mij geldt inderdaad dat de nasleep van die gesprekken mij nog meer schade heeft toegebracht. Het ‘ben ik nou gek?’ syndroom komt weer naar boven…

    Dank je wel. Jij verwoordt wat mij niet lukt om te zeggen.

  6. Wat goed om zo boven de materie te kunnen uitstijgen en integer te beschrijven hoe het proces de afgelopen maanden verlopen is. Dit helpt (mij) enorm om te zien wat er gebeurd is. En wat er nodig is. Zelf heb ik geen moment overwogen om deel te nemen aan de dialooggesprekken (inderdaad een vreemde dubbelterm), maar heb met veel belangstelling de reacties gevolgd in de fb-groep. Dit artikel ordent en duidt de gebeurtenissen en legt de vinger feilloos op de pijnplekken. Dank.

  7. Tsjonge, wat een glasheldere blik en betoog!
    Dankjewel dat je dit voor ons allemaal zo duidelijk hebt beschreven.
    Hier past slechts 1 juiste reactie op van het ApGen en dat is een AMEN

  8. Een geweldig stuk met een messcherpe analyse en dito conclusies. Dit stuk schreeuwt om een reactie van het apostolisch genootschap die, naar ik vrees, niet zal komen.

  9. Met belangstelling gelezen. Het zou goed zijn als alle ex-leden op één of andere manier in het onderzoeksproces betrokken worden. Door een directe benadering via de ledenadministratie, een oproep In de media of anderszins. Het wordt tijd voor een dialoog tussen ex-leden, met externe begeleiding. Ik zou graag op zo’n uitnodiging ingaan. Er is veel onuitgesproken en zelfs onderdrukte emotie die ruimte moet krijgen. Een vorm van (onafhankelijke) nazorg zou daarnaast ook nuttig zijn.

  10. Niets aan toe te voegen, wanneer je dit negeert……. huiswerk Apgen…..
    Heel veel huiswerk en ga keihard aan de slag, graag nu, niet nog meer leed!

  11. Duidelijk, het AG is nu aan zet! Het huidige AG bestuur moet de waarheid eens tot zich door laten dringen. Sekte, indoctrinatie en gebrek aan professionele hulp hebben diepe wonden achter gelaten. Dit proces gaat tot op de dag van vandaag door.

    Even ter vergelijking. Je kunt een zwarte krullenpruik opzetten, een witte kraag omdoen, je lippen rood stiften en je gezicht zwart kalken en zeggen dat je geen zwarte piet bent, maar dat gelooft niemand. Zo helder als deze vergelijk is, is ook dit artikel. Het is zoals het is, het is niet slechts één persoonlijke beleving. Het liefste zou ik zien dat de functie van bestuurder en de naam verdwijnen. Dat de geschiedenis en de vorm erkend worden. Dus weg met de apostel. Geef toe dat het fout is. Laat zien dat je een echte vreedzame gemeenschap wil vormen waar respect voor elkaar centraal staat.

  12. Perfecte analyse, onderbouwd. Volledig ook. Mijn grote waardering en dank hiervoor.
    Professionaliteit (dit artikel) versus amateuristisch AG geklungel (opnieuw, met alle schade van dien), zoals het was en nog steeds is. Maar dat hoeft niet zo te blijven. AG doe er je voordeel mee.

  13. Het stuk geeft goed weer wat ik de afgelopen periode voelde, maar niet wist hoe ik een en ander precies moest opschrijven, dank voor de goede verwoording van deze zaken….

  14. Dank je wel voor deze verheldering.
    Wat ik zeer pakkend vond is dat vanuit het AG een niet specifiek opgeleide psycholoog aanwezig was en deze ook mengde in de dialoog gesprekken. Zeer onprofessioneel en mist alle integriteit. Als ik kijk naar het verleden van AG is deze actie juist een typisch staaltje AG.

  15. Ik heb absoluut niet het gevoel bij het lezen van dit stuk, dat het zakelijk verwoord is. Een goede verstaander kan niet anders concluderen dat het in zijn geheel berust op feiten. Niets meer en niets minder. Ik hoop dan ook dat dit door het AG gelezen wordt, zodat zij stappen kunnen nemen die er echt toe doen.

  16. Een knap stuk werk. Knap vooral omdat de weergave van de (veelal pijnlijke) feiten objectief blijft, ook al laat je je eigen eerlijke emoties doorklinken.
    Hopelijk neemt het bestuur van het Apgen dit serieus. De lering die zij hier uit kunnen trekken kan leiden tot maatregelen die voorkomen dat het Apgen aan dit conflict ten onder gaat. Het zou jammer zijn als met de negatieve kanten ook de vele positieve elementen binnen dit genootschap verloren zouden gaan. Begin allereerst maar eens met een andere naam. Ik heb begrepen dat daar ook aan wordt gedacht.

    1. Een andere naam maakt niets uit. Door het vele negatieve dat het APG heeft voorgebracht, kan ik er niets positiefs aan vinden. Het verleden en daardoor ook het heden os fake. Opheffen die club.

  17. Helderder dan dit wordt het niet. Als er 1 artikel deze hele site en de sentimenten in de Facebook groep samenvat, is dit het wel. Hoed af en diepe buiging.

  18. De schrijver nam de tijd en moeite om nu eens breeduit op te tekenen en samen te vatten, wat er zich afgelopen maanden onder onze ogen afspeelde. Dank daarvoor.
    Alle officiele mails en publicaties van het Apgen en Dialogue zou je achter elkaar moeten plakken als bewijsmateriaal om deze conclusie te bewijzen, maar iedere betrokken ex-apostolische kent de impact op de gemoederen, en de waarheid van bovenstaand betoog.
    Wat erg, dat het Apgen verstrikt is geraakt in zijn eigen strikken. Ik gunde hen een betere uitkomst, maar ik moet bekennen dat hun gedraai en gelieg me toch vies tegenvalt. Waar we allemaal cynisch bang voor waren, blijkt keiharde realiteit van de dag, in plaats van gemanipuleer dat tot de historie zou behoren. Zo blijken ze toch nog onderdeel van hun eigen groter geheel.
    Alles oplossen kan in één klap: AG, verspreid breeduit in alle media, via alle kanalen en vooral naar je eigen leden, dat je een sekte was, en dat daarmee groots leed is berokkend.
    Dan is het verhaal klaar. Punt uit.

  19. Het is toch fascinerend dat Renskes kinderen wederom volgelingen zijn geworden. Ook nu wordt er een frame geconstrueerd met lange teksten, conclusies die uit de lucht komen vallen en kort door de bocht waarheden. Interessant dat men weer een soort uniekheid claimt, gepaard met een sterk vijandbeeld. Dat er voortdurend polariserende opmerkingen worden geschreven en dat er een soort ideologie wordt opgebouwd waarbij de buitenwereld (die uiteraard niet begrijpt hoe men zich bij elkaar thuis voelt) een belangrijke rol speelt bij de eigen profilering. De volgers zijn nog fanatieker dan de leider, radicaal, ronduit gemeen soms en ongenuanceerd. Maar bovenal dat men weer op zoek is naar erkenning van buiten en elke andere stap direct verwerpt. Heeft niemand dan door dat dit een doodlopende weg is, zolang je wacht op stappen van een ander? Het lijkt verdorie een herhaling van de jaren zeventig. Wat zegt dit eigenlijk over alle betrokkenen? Is het niet veel gezonder je welzijn niet af te laten hangen van een organisatie, zeker als je daar zoveel slechte ervaringen mee had? Laat los en je zult losgelaten worden.

    1. Beste Anne, als je in dit artikel de vingerafdruk van een ‘soort polariserende ideologie’ ziet, beleden door ‘Renskes kinderen’, dan vraag ik me echt af wat je hier komt doen en wat je intentie is.

      Om elkaar te begrijpen, zul je toch eerst moeten luisteren.

      Ik lees In dit stuk een handreiking van iemand die duidelijk veel moeite en tijd heeft geïnvesteerd om het proces tot nu toe zorgvuldig en integer te omschrijven. Dat proces loopt spaak, en de auteur ziet dat kennelijk met lede ogen aan. En komt met oplossingen.

      Aan de vele reacties tot dusver valt af te lezen dat de juiste snaren worden geraakt, wat gezien de complexiteit en de gevoeligheid van de materie ongelooflijk knap te noemen is.

      Als dit stuk al ‘polariserend en radicaal’ wordt gevonden, dan kunnen we er wel mee ophouden om elkaar proberen te begrijpen.

      Laat liefde lichten, Anne. Niet alleen tot de voordeur. Die tijd is, terecht, voorbij.

      1. Voila Maaike.. Zo is het helemaal.
        Het is een pijnlijke waarheid .
        Maar die is er nu uit en staat hier voor iedereen leesbaar.

    2. Beste Anne, wil je ook zeggen op grond waarvan je jouw conclusies trekt? Want als dit jouw slotsom is, dan ben ik benieuwd waar de schrijver dan dwaalt.
      Het komt me gemakkelijk over om ons te (dis)kwalificeren als “volgelingen van Renske”. Dus help ons te begrijpen waar onze blindheid of eenzijdigheden liggen.
      We zoeken alleen de waarheid.

    3. Waarom is er toch altijd iets niet in de haak met dit soort reacties? We zijn inmiddels gewend dat we al te apostolische reacties moeten natrekken. En ook nu is er rook en vuur: het e-mailadres wordt nergens anders online gebruikt. Verdenking: het is net – en misschien wel voor deze gelegenheid aangemaakt. En dan de locatie: deze reactie is gepost van London. Uit de Truman Brewery om precies te zijn. Het ip-adres staat in databases vermeld als ’toxic’. Omdat er veel trollen en aanvallen (met valse e-mailadressen) vandaan komen. Deze Brewery biedt services waarmee je jezelf kan verstoppen online. Dus dan kun je lekker anoniem om je heen toeteren. Dus beste -niet bestaande – Anne, wees niet zo’n laffe haas en post onder je echte naam en je echte e-mailadres. Als je je nou afvraagt waarom we als ex-appies nou zo ontzettend wantrouwend zijn: met deze actie heb je net zelf het antwoord gegeven.

  20. Wat een goede analyse. Petje af. Als het APG slim is pakken ze de conclusies op. Een punt zetten achter het huidige proces, erkennen, excuses en laten adviseren hoe verder. Het zal mij verbazen als ze dat doen. Ik denk het niet. Verdraaien en vergoelijken dat zit zo diep bij ze.

  21. In mijn apostolische “familie” mag ik nu niet eens zèggen dat ik diep beschadigd ben, dan zijn “zij” diep beledigd en door mij gekwetst, en de relatie loopt verder heel slecht en er wordt zeer bekrompen op mijn boze opmerkingen gereageerd.

    En ik krijg schuldinjecties die pijn doen.

    Ik mag van alles niet en ze tonen totaal geen compassie en interesse voor mijn leven en de positieve ontwikkelingen !

    Al mijn email moet politiek correct zijn.

    Nee, ik krijg regelmatig te horen dat ze van “mij” wakker liggen en niet slapen.

    Verwijten stapelen ze op en ventileren dan ergernis op verkeerde momenten.

    Bijvoorbeeld als mijn hond erg ziek is !

    Lopen weg uit gesprekken, hangen de telefoon op, als allergische reakties … !

    Zo wordt het steeds minder gezellig en is er steeds minder humor, zo “zakelijk”.

    Ze hebben dus onwrikbare doctrines …

    Daar kom ik zo gewoon niet door héén.

    Ik zette vandaag zèlf een punt achter de relatie omdat zij “dreigen” klaar met mij te zijn als ik niet doe wat zij ècht willen en alleen wenselijk gedrag ga vertonen.

    Aan die “voorstellingen” van zaken, kan ik niet meer mee doen, neeneeneenee !

  22. Knappe analyse. Ik heb er niets aan toe te voegen. De vraag is, wat het bestuur van het ApGen er mee gaat doen. Vooruitschuiven is uitgesloten. Het leed van slachtoffers en de imagoschade voor het ApGen worden met de dag groter.

  23. Een gefundeerd artikel waarin alles wat leeft bij Apostelkinderen helder wordt aangegeven.
    Een aanrader voor alle leden van het Apostolisch Genootschap om notie te nemen van dit artikel!

  24. Het blog is volgens mij – actief lid – de spijker op de kop. Het is ontstellend dat er niet of nauwelijks intern over gesproken is. Nu een eenzijdig goedbedoeld artikeltje in de Stroom door de apostolische psycholoog. De geest is uit de fles. Actieve leden kiezen ervoor ‘niet te weten’, te ontkennen, te relativeren maar…het knaagt aan velen. Zelf ervaar ik enorme teleurstelling in de apostel, die niet eerder inzag dat alleen al de ‘naam’ apostel wringt! En het bestuur kan alleen maar beslissen als de bestuursvoorzitter het eens is met de beslissing. En hoezo nu alles goed of beter? Er zijn alleen al in mijn apostolische omgeving meerdere voorbeelden van de laatste jaren waarbij het ‘ideaal’ te ver afstaat van de praktijk. Geestelijk verzorgers zijn afwezig of ondeskundig. De goede mensen zijn al weggelopen…
    Hoe lang wil ik dit nog aanzien. Mijn leven lang is door mijn ouders en mijn gezin – als zovelen – enorm geïnvesteerd, alleen al in tijd (en de rest!). En in relaties met zoveel lieve broeders en zusters… volgens mij wachten we allemaal met smart op een doortastende aanpak van de apostel en het bestuur. En er is toch ook een toezicht raad? Volgens mij: zo spoedig mogelijk een nieuw bestuur. De huidige zijn totaal ongeschikt gebleken. Al die tijd als leden bijna niets van vernomen…

    1. Ik ben enorm blij te horen dat er actieve leden zijn die zo reageren….de meesten van ons hebben ook goede ervaringen met broeders en zusters en hebben ook enorm veel geïnvesteerd (tijd aandacht etc etc)

  25. Wat een goed stuk!
    ‘Er over praten’ met het AG was voor mij meteen geen optie. Het voelde zó verkeerd. Deze auteur beschrijft perfect hoe verkeerd!
    Met al dat gedraai en al die ondoorzichtigheid laat het AG zien dat ze haar leden en ex-leden niet serieus neemt. We zijn in hun ogen nog steeds de domme schapen die ze hebben willen kweken?
    Wat een hoogmoed!

  26. Geweldig geschreven. Verplichte kost voor leden en ex leden wat mij betreft. Ik verspreid het naar zoveel mogelijk (ex) leden.

  27. Helder en scherp het gehele proces samengevat waar het gaat om erkenning naar een voor mij beschadigd verleden als Apostelkind die er tot heden nog niet is gekomen. Ook kenmerkend de reactie van Anne over loslaten en verder gaan, dus niet meer omkijken. Hoe kun je je verleden loslaten als het deel van je is waar je nog dagelijks mee worstelt? Blijmoedig doorgaan hoor ik de Apostolische stem in mijn hoofd zeggen.
    Nee Anne, zo werkt dat voor mij niet als je beschadigt bent en dit keer wil ik het aangaan zodat ik het ooit misschien een plek kan gaan geven.
    Auteur bedankt voor deze glasheldere samenvatting. Mij lukt dat niet om er woorden voor te vinden.

  28. Enorm goede analyse!
    Dat stukje met de drama driehoek is zeer treffend.
    De eerlijkheid gebied mij te zeggen dat ik er inmiddels geen vertrouwen meer in heb dat het goed komt.
    Met een nog volgende ApGen’ner die mij zeer lief is wilde ik een gesprekje hebben over het boek van Renske,……….no way dus!
    De reactie was; “ dat boek is uit pijn geschreven, ik ga het niet lezen”.
    Ik heb het dan maar weer nergens meer over.
    Ook zo herkenbaar zijn de reacties zoals “kijk eens naar al de goede dingen” en “ik heb daar geen last van gehad” enz.
    Als je iets schrijft over de pijnlijke ervaringen die je hebt gehad krijg je van een aantal ApGen’ners een onbeschofte, denigrerende of agressieve reactie, iets waar je niet op zit te wachten als je probeert iets over je pijn duidelijk te maken.
    Nee, ik zou er graag vertrouwen in hebben maar geef het op!

    1. Het is juist niet uit pijn geschreven, dat maakt het zo sterk en integer. (Ik zou een aanmerkelijk minder genuanceerd boek hebben geschreven.)
      Maar ja, dat ontdek je pas als je het leest.

      Als je met beide benen stevig in je geloof staat, waarom zou je dan geen kennis willen nemen van een boek dat over de minder fraaie kanten gaat, die zelfs door het AG niet ontkend worden? Waarom zou je dan niet meer willen weten over de beweegredenen van de enorme groep mensen die het AG in de afgelopen decennia verlaten hebben? Er zijn meer ex-apostolischen dan leden, dan wil je toch begrijpen hoe dat kan?

      Als compassie en verbinding met anderen je levensmotto’s zijn, dan zul je toch eerst eerlijk en open naar elkaar moeten luisteren.

      Als men elkaar kennelijk vertelt dat het boek uit wraak of pijn geschreven is, dan stel ik vast dat er karaktermoord wordt gepleegd, want met de waarheid heeft het weinig te maken.

    2. Beste René, Dank dat je ons laat weten hoe je bezeert wordt door de struisvogel-reacties van Apgenners, omdat dit een ontkenning van jouw pijn is. Dat is niet inlevend. Maar dat is ook slechts weinigen gegeven. Overigens heb ik met Bert Wiegman, als destijds mijn Apostel, hele inlevende ervaringen opgedaan. Op zeer cruciale momenten in ons gezinsleven. Hij erkende toen op zeer inlevende wijze het “anders zijn ” van onze zoon die toen aardig van zijn pad was.
      Dat is een eigenschap die deels genetisch bepaald is of ontwikkeld is door opvoeding, opleiding, werkervaring en eigen ervaringen in het algemeen.
      Johnnie de Mol is er door verzadigd
      (“restaurant Misverstand” een schitterende serie, zeer inlevend en diep ontroerend ) en…Johnnie is niet Apostolisch opgevoed… Een vriend van vroeger van mij zei altijd gekscherend: ” ook al ben je Apostolisch dan kun je evengoed nog wel gelukkig zijn”…Briljant toch ? Ik gun je dat je hierom heel hartelijk kunt lachen !! Heb je toch ook even lol van een oud- Apgenner… Nogmaals dat is je zo gegund.
      Ik ben met je eens dat de analyse duidelijk is en bovenal objectief.
      Jammer vind ik dat de schrijver zich niet met naam en toenaam meldt.
      Dat lijkt me nog sterker. Vooral omdat hij in zijn stuk aangeeft dat openheid en transparantie vertrouwen versterkt.
      Ik gun je een “gelukkiger leven” ook na deze ervaring inzake dit thema. M.a.w.
      ” ook al ben je niet meer Apostolisch dan kun je evengoed gelukkig zijn” !!
      Groet Tom Leenhoven

  29. Ik heb de analyse nu 1 keer gelezen en ga het nog een paar keer goed lezen om alles goed tot me door te laten dringen. Wat is dit SUPER GOED geschreven. Alles staat er in volgens mij. En leesbaar. Voor iedereen begrijpelijk. Alle feiten op een rij. Auteur wat heeft u dit bijzonder goed omschreven . Dank hiervoor. Hartelijk dank !!!

  30. Hulde. Wat een duidelijke uiteenzetting. Vraag is nu hoe het AG gaat reageren en óf het AG reageert. Als men te dicht bij de kern komt wordt het doorgaans stil aan die kant. Maar nogmaals HULDE.

  31. Met deze analyse, zo helder en kernachtig verwoord, wordt pas echt een aanzet gegeven om geschiedenis, pijn en toekomst Brand-Meester te worden. “Een volk wat zijn geschiedenis miskent, verliest niet alleen haar normen maar vooral haar waarden”.
    Grote dank voor alle genomen moeite en waarschijnlijk ook opnieuw gevoelde pijn bij het schrijven hiervan. Herkenbaar en troostend tegelijk. En tegelijk ook in toekomstperspectief geplaatst. Daar kan ik wat mee. Nogmaals dank !

  32. Wat een mooie zuivere analyse.
    Integer gedaan en eigenlijk zou dat niet eens vermeldenswaard zijn ware het niet dat integriteit soms ver te zoeken blijkt…

  33. Tom Leenhoven …

    Je kunt óók diep ONGELUKKIG zijn met het apostolisch zijn, je leven lang en nu nog angstig “trouw en gebonden” zijn :

    Omdat je niét goed weet hoe het ànders moet en stééds aan het rond dolen bent zoekend naar al de innerlijke uitgangen.

    Dan is het dus géén : “HA HA HA” meer !

    Gegroet …

  34. Ik had graag de auteur zelf gesproken, maar dit kan helaas niet kreeg ik per mail door vandaar ook hier dan mijn persoonlijke reactie als lid van het apgen die ik ook al op een fb groep uiteen heb gedaan. Ik ga in op de punten 1-10 van de bevindingen:

    1. Ik vraag me af waarom de schrijver direct de conclusie trekt dat het niet integer is om te luisteren. Hoe kun je je fouten leren kennen als je niet mag luisteren naar degene die hebben ondervonden hoe schadelijk deze fouten waren. Er was vanuit het apgen een tweeledig doel voor deze gesprekken volgens mij en die waren bij dragen aan het helingsproces, en een leerproces voor de eigen organisatie. De deelnemers hebben vrijwillig deelgenomen aan de gesprekken, er is geen druk gezet om hieraan deel te nemen. Het apgen heeft de mogelijkheid geboden om in gesprek te gaan…..
    Ik vind veel van de gestelde vragen heel suggestief, het zijn geel open vragen, ze impliceren het antwoord al…

    2. Mee eens.

    3. De term dialooggesprekken bestaat niet en is een pleonasme, misschien een onbelangrijk detail zegt de schrijver, ze blijft deze term zelf ook gebruiken….
    De verdere inhoud tot de laatste alinea : eens.
    In 1. schrijft ze “Heeft Apostelkind het AG er dus onvoldoende van overtuigd, dat het in principe om alle (ex-)leden gaat, inclusief henzelf?” waarmee ze dus uitgaat van het feit dat ook leden apostelkinderen zijn…… Waarom wordt de conclusie van de (apgen) psycholoog dan afgedaan als “zwarte-pieten” en mag de schrijver (zelf geen psycholoog) dit in eerder genoemde punt 1. wel impliceren?

    4. Dit snap ik volledig, uiterst gevoelig!

    5. Gaat uit van het negatieve bij alles wat geschreven wordt. Ik snap wat ze schrijft maar laten we eerlijk zijn: welk imago moet er beschermt worden als je het hebt over een betrekkelijk kleine groep mensen die een geloofsgemeenschap vormen. Welke mensen zijn hier nu daadwerkelijk in geïnteresseerd buiten apgen en ex apgen? Mensen kennen het apgen amper, als ik het noem moet ik het volledig uitleggen en weten mensen niet waar het gebouw staat. Wij zijn in de Nederlandse maatschappij echt niet zo belangrijk dat imago een grote rol speelt denk ik.

    6. Na het boek van Berry Brand is er niets mee gedaan….. Maar het apgen is niet stil blijven staan, er is wel veel meer openheid gekomen, de luiken die dicht geknald waren na het befaamde artikel in de revu of panorama (sorry weet ik ff niet meer) gingen open, er werden gesprekken ook met niet apgenners gehouden via ‘vind het antwoord in jezelf’ , radiospotjes, gebouwen werden meer voor algemene functies gebruikt zoals als stemlokaal ed. , we hebben samengewerkt met allerlei kerken en gemeenschappelijke vieringen gehad met kerst en pinksteren bv. De 2 werelden cultuur werd zo langzamerhand echt doorbroken. Overigens is dit ook al veel langer aan de gang door allerlei persoonlijke initiatieven te ondersteunen, op bv ontwikkelingswerk gebied.
    In alinea 4 geeft ze een mooi standpunt, helemaal mee eens, maar om dan in alinea 5 te concluderen dat dit niet het geval is terwijl we met zijn allen nog middenin dit proces zitten is toch echt een te snelle conclusie naar mijn idee… De conclusie in de laatste alinea gaat ervan uit dat dit indoctrinerende systeem volledig was en dat iedereen hierdoor beschadigt is. Het gaat volledig voorbij aan bijvoorbeeld mijn ervaringen en velen met mij, van wel beperkend, maar niet beschadigt voor het leven…..

    7. Ik vind niet dat het verhaal van Renske gekleineerd wordt door het als haar persoonlijk verhaal te beschouwen. Let wel; er is een optelsom aan persoonlijke verhalen, wat het wel degelijk een groot probleem maakt en die de ernst hiervan duidelijk maakt. Ieders verhaal is belangrijk en Renske heeft het duidelijk en goed verwoord. Velen herkennen zich hierin.

    Het ideaal waarover de schrijver spreekt is niet iets wat al bereikt is, volgens haar leidt dit tot een congruentie. Ik zie dit echt anders; het is geen bereikt doel, maar een streven, een levensinstelling, iets waar je dagelijks aan werkt, NIET iets wat je uitstelt tot later, wat de schrijver impliceert…. Je bent er dagelijks mee bezig.

    De conclusie “De misselijkmakende waarheid is dat het onvermijdelijk is dat mensen die als baby zijn binnengedragen in een indoctrinerend systeem, dat alle tekenen van een sekte vertoonde, daar gevolgen van ondervinden in hun verdere leven.” is voor mij dus niet waar, geen misselijkmakende waarheid , ja, het heeft gevolgen in mijn leven, hoofdzakelijk mooie en positieve gevolgen…..

    8. Het filmpje is geen promotiefilmpje , maar een reactie op het boek, met een spijtbetuiging en een aanbieding het serieus te nemen en in gesprek te gaan….De verdere vragen zijn bewust suggestieve vragen…… ze zijn in de vragende vorm gesteld maar eigenlijk allen stellingen.

    Punt 9. vind ik uitermate lastig omdat ik denk dat hier een hele psychologie achter zit en ik ben geen psycholoog. Ik weet alleen wel dat de schrijver alle intenties continu naar het negatieve laat omslaan terwijl mijn neiging juist het omgekeerde is. Dit kan het gevolg zijn van mijn apgen opvoeding, maar als ik eerlijk ben kies ik daar nu toch ook echt zelf voor. Ik leef vanuit een positief beeld en zal daarmee mensen in de eerste plaats een kans geven ipv ze direct vanuit negatief perspectief te benaderen.

    Het hele slachtoffer en dader perspectief wordt ook heel anders als je ook daadwerkelijk, zoals ze zelf al eerder schreef, leden van het apgen als apostelkinderen ziet…. Mijn conclusie zou dan zijn; we zijn allen apostelkinderen, sommigen zijn beschadigt, al dan niet met ernstige gevolgen voor hun verdere leven, sommigen zijn niet beschadigt.

    10. Het stuk over taal is puur mijn mening, want ik heb niet zoveel met taal. Apostolische taal was en is er zeker en soms loopt die niet helemaal gelijk met de taal buiten het apgen (BV jeugdverzorging ===> Zijn ze ziek dan, werd mij al eens gevraagd ? ) Maar om nu te zeggen dat je geen negatieve zaken zag omdat alles maar fijn diende te zijn???? Ik ging niet mee naar bijeenkomsten in de Doelen omdat ik die niet inspirerend vond. Oer saai, of slaapverwekkend zei ik niet inderdaad omdat dat voor anderen kwetsend zou kunnen zijn. Ik ken die termen echt wel ?

    Ik sprak met Jan Hendriksover mijn schoonzus die niet volgt en toch gevoelsmatig meer apostolisch is als dat ik ooit geweest ben in alles wat ze uitstraalt hoe ze met mensen omgaat….En in precies die laatste regel zit veel van mijn twijfel aan het apgen; Als we nu eens met alle mooie woorden die we gebruiken, alle tijd die we in al die jaren in het apgen hebben gestoken, intern, we naar buiten hadden getreden met compassie voor medemensen in de wereld, had dan diezelfde wereld er anders uitgezien? Hadden we dan meer bruggen gebouwd, meer leed gelenigd….. het ‘Practice What You Preach’is bij mij niet tegen dovemans oren gezegd… Maar ik kan mensen niet opleggen wat ze moeten doen, dat wil ik ook niet, daar gaat het hier zelfs allemaal om……., ik wil alleen het beste uit mezelf halen, en daarmee proberen anderen te inspireren hetzelfde te doen.

    Nogmaals dit zijn mijn persoonlijke ervaringen en gevoelens hierover en geen algemeen apgen verklaring. (En ik geef geen toestemming om dit te gebruiken in andere verklaringen).

    1. Beste Deborah,

      Allereerst bedankt dat je de moeite hebt genomen om zo uitgebreid en zorgvuldig te reageren op mijn analyse. Dat waardeer ik zeer.

      Ik had graag mijn volledige naam onder mijn stuk gezet, maar dat is onverstandig ivm mijn persoonlijke situatie. Dat kan ik helaas niet uitleggen, ook de mensen in de FB-groep In Apostolisch Perspectief weten het niet, dus dat moet je maar van me aannemen. Dit vind ik zelf ook heel vervelend.

      Wat ik gedaan heb, is vanuit mijn vakervaring de situatie beschreven die ik zag, waarbij ik stem geef aan betrokkenen die extra leed ervaren.
      Dat móest ik van binnenuit doen, omdat dit me verschrikkelijk aan het hart ging. Ja, het zijn wel eens suggestieve vragen, maar dit is wat het huidige beleid van het AG dus oproept. Omdat het allemaal zo diffuus is.

      Negatief en positief zijn labels. Ik kan me voorstellen dat je vindt dat ik het af en toe negatief label, terwijl jij geneigd bent het omgekeerde te doen, zeg je, omdat je uit een positief beeld leeft. Daarmee bevestig je wat ik bedoelde.

      Mensen die mij kennen zullen mij zeker als een positief mens zien. Dat is het mooie: dat maakt dus niet uit. Misschien juist wel daarom (mijn positieve instelling) heb ik een analyse gemaakt. Want was ik negatief geweest, dan had ik waarschijnlijk gedacht: laat maar, heeft toch geen zin, etc. Of ik had mijn emoties aan het woord gelaten in de vorm van verdriet, boosheid of angst. Dat heb ik niet gedaan.

      Ik wilde namelijk dat het recht deed aan wat er daadwerkelijk gaande was. En mijn conclusies zijn niet mals, maar ik heb er 100 x over nagedacht of het helemaal klopte met de feiten die ik waarnam (die ik ook bij verschillende mensen heb gecheckt) en de kennis die ik heb over dit soort processen.

      Ik zeg dus niet dat ik de waarheid heb opgeschreven, ik geef aan dat ik pleit voor de waarheid waar het gaat om het sektarisch verleden. Ik gun ons allemaal dat dit onomwonden wordt erkend. Dan kunnen we verder.

      1. Beste C.E.
        Dank je wel dat je even hebt toegelicht waarom je niet onder je volledige naam werkt.
        Dit duiden is ook transparantie.
        En mooi dat zovelen zich in jouw analyse kunnen vinden .
        Groet Tom

    2. Hoi Deborah goed dat je zo uitgebreid reageert je conclusie we zijn allen apostelkinderen waarvan sommige beschadigd zijn en sommige niet gaat voorbij aan waar het werkelijk om gaat wat mij betreft en plaatst perspectief zonder het te bieden…..iets als inspraak zonder inzicht leidt tot uitspraak zonder uitzicht ….men kan pas conclusies trekken wanneer al deze kinderen van deze discussie op de hoogte zijn en door onafhankelijk onderzoek is vastgesteld hoeveel hoevaak etc etc.

  35. Onze beminde auteur, in de tang en nu omsingeld met ‘passieve’ goedkeuring en ‘aktieve’ afkeuring, heeft eigenlijk al zó zijn best gedaan om alles goed uit de doeken te doen + kan steun gebruiken !

    Legt u dus eens aan ons uit, waaróm u het op sommige punten ééns bent met hem/haar, ipv. selectief te bestrijden … !

    Hartelijke Groet !

      1. Ik weet niet goed hoe ik dit moet lezen, Deborah. Maar wil je het me laten weten als het niet veilig voelt om hier te reageren? Want die situatie wil ik graag vermijden.

  36. Gelukkig heb ik als kind nooit in Sinterklaas geloofd en heb ik dus hieraan geen trauma aan over kunnen houden. Ik heb eveneens ook niet als kind in God geloofd. Beide aspecten hebben veel invloed op een kind en zijn voor een kind in beide gevallen abstracte begrippen. Kinderen behoren in een veilige omgeving op te groeien en het AG heeft voor de kinderen een oom-figuur bedacht zodat ze concreet een voorstelling konden maken van de leider van het Apostolisch Genootschap: de Apostel. In hoeverre dit door ouders of opvoeders is misbruikt of gebruikt is voor die tijd (1946-1990) moeilijk te verklaren. Ik heb hier nooit veel moeite mee gehad. Bij het ouder worden veranderd dit vanzelf. Het godsbeeld van het AG is moeilijk uit te leggen, maar het leven zien wij als een ondoorgrondelijk mysterie en wetenschappelijk moeilijk te verklaren. De evolutietheorie voldoet in zijn huidige vorm en wij vormen een schakel vanuit de geschiedenis via ons DNA naar de toekomst. Belangrijk voor kinderen is een veilige liefdevolle omgeving. In tegenstelling tot de wereld van godsdiensten hebben wij geen deterministisch godsbegrip en geen leven na de dood. Een humanistisch denkpatroon met een religieus sociaal karakter.
    Natuurlijk kunnen ouders misbruik maken, om kinderen een onjuiste voorstelling van Oom Apostel aan het kind te geven maar daar mag je toch zeker niet van uit gaan! Opvoeding en de verantwoording ligt voornamelijk bij de ouders. Ik dank mijn moeder hiervoor en zij heeft aan het AG zeker steun gehad. Mijn vader is in 1945 in de oorlog omgekomen. Ik was toen anderhalf jaar. Ze bleef achter met 5 kinderen en de zesde was op komst! Mijn kijk op de wereld heb ik dankzij het AG maar zeker ook aan mezelf te danken. Mijn kijk op de wereld is mede bepaald door mijn apostolische opvoeding en contacten die me gemaakt hebben tot wie ik nu ben. Ik heb mijn eigen kijk op het leven en ben niet als kind en later door het AG beschadigd en heb steeds zelf een eigen inzicht en mening blijven behouden. Ook ik heb wel eens met mijn voorganger van mening verschild en duidelijk gemaakt dat ik mijn eigen leven leef zonder bemoeienis van hem. Dit heeft altijd goed gewerkt. Je moet wel assertief blijven en dat was voor die tijd inderdaad zeker belangrijk. Zelf je leven invullen werd ons geleerd en het AG kan je hooguit hierbij helpen als je dit zelf wilt. Ik heb hier zelden gebruik van gemaakt omdat dit in mijn herinnering ook niet nodig was. Het kan dus ook anders en in de meeste gevallen gaat het ook goed. 2% vind ik veel waar het blijkbaar fout is gegaan. Dit geeft wel te denken. Waar ligt de oorzaak? Ik kan slechts gissen, maar opvoeding van kinderen is en blijft een verantwoordelijkheid van de ouders, die hun kind moeten leren signalen te geven en zelf deze niet bagatelliseren.
    Ik heb zeker te doen met Renske Doorenspleet, maar zijn de ouders vooral hier niet de verantwoordelijken? Hoe kan het dat zij zo’n traumatische jeugd heeft gehad? Zeker gezien haar opleiding en intelligentie! Waarom is hierover nooit gesproken? Waarom is dit nooit goed verwerkt? Allemaal vragen. Waarom kan dit ook nu niet meer? Dit geldt toch zeker ook voor ex-lidmaten van het AG? Hebben ook zij wel eens met hun opvoeders hierover gesproken? In welke mate zijn zij slachtoffer?
    Ik ben 76, niet conservatief en omarm alle veranderingen. Het A.G. is mensenwerk. We bouwen aan een betere wereld. Religieus (2%), maar vooral humanistisch 98% in sociaal opzicht met mijn medemens. We zijn er voor het behoud van de aarde, klimaatbestendig. We moeten alle wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen gebruiken om het leven te veraangenamen en alle problemen in de wereld aanpakken. Oorlog vermijden, waardoor vluchtelingen ontstaan. Honger en ziekte bestrijden en alle bronnen van de aarde verantwoord exploiteren. De V.N. (verenigde naties) de mogelijkheid geven om de samenwerking in de wereld te bevorderen. We kunnen het! Met behulp van de wetenschap lossen we alle problemen op. We moeten er wel vertrouwen in hebben, dat we met samenwerking mondiaal alles aan kunnen. We leren van de fouten in het verleden en vormen zo de schakel via ons DNA naar de toekomst.
    Toekomst is er zeker als de mens centraal staat. We hebben het zelf in de hand en we hebben geen andere keus. Dit is ook de grondslag van het Apostolisch Genootschap.
    Mijn vorige versie is niet juist binnengekomen, of misschien verwijderd, omdat ik geen ex-lid van het AG ben, maar een side van alleen criticasters lijkt me nu ook wel erg saai.
    Jan Hendriks.
    (Een oom van mijn neef Jan Hendriks die en van jullie waarschijnlijk wel kennen, dit, omdat iemand hiernaar verwees in een reactie)

  37. Er werd ons héus wel aangeleerd om in God te geloven, hoewel als “Apostel” en het is zo pijnlijk, dat die niet ècht in dit genootschap aanwezig blijkt te kunnen zijn en als geest dan zeker uitgegomd is.

    Beweert u, dat 98% van nog aanwezige leden nu niet meer in God kan geloven ?

    Dat vind ik wel fors !

    1. Als je mij Jan hendriks bedoelt C.G.Mol dan kan ik alleen slechts concluderen, dat je met een ander godsbeeld bent opgevoed dan ik. Vreemd vind ik het wel, maar voor 1946 was er nog inderdaad in het AG zo’n godsbeeld. De NAK (nieuw apostolische kerk) heeft dit nog steeds maar het AG (apostolisch genootschap) heeft zeker vanaf 1953 dat godsbeeld volledig verlaten. De 2% slaat op degenen die zich beschadigd voelen (ik vind dit zelfs nogal hoog) maar ik denk dat 98% denkt zoals ik. Het deterministisch godsbeeld heeft het AG duidelijk naar de mens verlegd! Wij moeten voor een betere wereld zorgen. Wie zou dit anders kunnen? In het boek “Nieuw licht op oude wegen” van Brandt geeft dit ook aan in de geschiedenis sinds 1830. Ken je geschiedenis. De mond god’s moet je wel goed interpreteren en niet letterlijk nemen, omdat elk mens uit die zelfde bron is voortgekomen voorzover je dit ontstaansmysterie wilt omschrijven. Inderdaad geloofd 100% apostolischen niet niet meer sinds 1953 in een determinerend godsbegrip. Ik als kind zelfs eerder! Als het woord god wordt gebruikt spreken we over de” liefdemacht die mensen alleen zelf kunnen uitdragen. Wie anders?

    2. Waarom heb ik een geheel ander godsbeeld, terwijl ik toch zeker ook apostolisch ben opgevoed. Je moet toch eens goed nadenken of jouw godsbeeld wel overeen kwam met jouw denken. Ik heb namelijk geleerd zelf eigen keuzes te maken. Een deterministische god heeft die vrije keuze namelijk niet. Alle godsdiensten verwijzen hiernaar maar het apostolisch genootschap maakt hierop een uitzondering. Daarom behoor ik nog steeds tot dit genootschap!

      1. Waarom heb ik een geheel ander godsbeeld, terwijl ik toch zeker ook apostolisch ben opgevoed. Je moet toch eens goed nadenken of jouw godsbeeld wel overeen kwam met jouw denken. Ik heb namelijk geleerd zelf eigen keuzes te maken. Een deterministische god heeft die vrije keuze namelijk niet. Alle godsdiensten verwijzen hiernaar maar het apostolisch genootschap maakt hierop een uitzondering. Daarom behoor ik nog steeds tot dit genootschap!

  38. “God met mij op al mijn wegen, Hij met mij ten alle tijd !” … dat werd mij wèl als kind aangeleerd, in dit genootschap … !

    Dat is 100% geweest, zo ònbetwistbaar !

  39. Er zijn Apostelkinderen die gekweld zijn door hun ouders, dat is marteling, maar die van Renske Doornspleet lijken mij in het boek echte schatten van lieverds …

    Waar het wèrkelijk om gaat is, dat vele Apostelkinderen met al hun problemen niet bij de “Leiding” van het APG terecht konden, dus geïsoleerd werden wat nog erger is dan marteling, dat is FOLTERING

    Dan zit je namelijk tussen twéé vuren in en je hèbt zo vertrouwd op de LEIDING !

  40. Dankjewel voor deze heldere en objectieve beschrijving. Exact ook waarom ik bewust gekozen heb géén gesprek aan te gaan, géén mail of brief te schrijven…. Het voelde niet goed, onveilig en was bang om weer hetzelfde mee te maken en dus weer afgewezen te worden. Wil graag vertrouwen maar dat lukt gewoonweg niet. En nu blijkt mijn gevoel dus ook weer te kloppen… Zo pijnlijk zichtbaar…. Hoe kan je als apgen nu nog zo blind zijn???!!! Onbegrijpelijk….

  41. Dank je, Anita … ???

    Ik heb op deze blog nog maar één deel van mijn “verhaal” willen beschrijven …

    Iets mag ook rustig, voorzichtig verteld.

    Groetjes !

  42. Doordat mijn leven die zware deuk had opgelopen heb ik enórme ‘achterstand’ die ik voortdurend aan het WEG werken ben, het is langdurig chaotisch geweest omdat er geen “congruentie” over was !

  43. Perfecte analyse van een proces waarbij vooral ingezet wordt op het willen sparen van de kool en de geit. Ook ik ben afgehaakt in het voortraject van de dialooggesprekken. De enorme en onduidelijke delegatie vanuit het genootschap in deze gesprekken, voelde te bedreigend, te confronterend en vooral heel onveilig. Uit nog vrij recente ervaringen met Bert Wiegman, bleek de apostolische doofpot (ofwel de mantel der liefde) in Baarn nog steeds volop in gebruik te zijn.

  44. Hele goede analyse en geeft precies weer hoe ik er over denk.

    Ik heb besloten om geen gesprekken aan te gaan met het apg. (bewust geen hoofdletters)
    Geen vertrouwen, lekt energie en ben bang dat er weinig tot niets zal veranderen.

    Wel hoop ik dat door deze recente ontwikkelingen en publicaties dat leden van het apg zich meer bewust zullen worden en zich gesteund voelen om bij twijfel op te stappen. Ik heb me namelijk in 1982 enorm alleen gevoeld. Maar altijd wel zeker van mijn besluit.

    Na het zien van de verklaring van Wiegman (Wiebelman) voel ik mij nog steeds niet erkend en serieus genomen. Om redenen zoals hier verteld, maar ook door non-verbale communicatie: intonatie van zinnen, lichaamshouding, glimlach op verkeerd moment enz enz. Ik bespeur weer irritatie en ergernis en ga dus geen energie laten lekken.

    Ik ben trots op mezelf dat ik zo jong in mijn leven de juiste keuze heb gemaakt…….in mijn eentje!

  45. De site ProMeuk staat helaas onjuist vermeld in 1 van de reacties.
    Om muziek en beelden te zien kunt u connecten op:
    http://www.ProMeuk.com en klik dan op de knop ‘DAAG’ (Digitaal Archief Apostolisch Gedachtengoed’
    Alle materiaal is in goed overleg met APGEN online gezet met uitdrukkelijk verzoek de vermelding op fotomateriaal ‘www.ProMeuk.com’ te laten staan zodat men weet waar het vandaan komt. Lees a.u.b. de disclaimer op ProMeuk.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *